Οικονομικοί
και κοινωνικοί μετασχηματισμοί
Οικονομία :
Τούρκοι : σταδιοδρομούν στον κρατικό
τομέα.
Έλληνες, Εβραίοι, Αρμένιοι :
ασχολούνται με το εμπόριο και τη
ναυτιλία.
Λόγοι ανάπτυξης
του ελληνικού εμπορίου :
- 1774 : Ρωσοτουρκική συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή : επιτρέπεται η ελεύθερη ναυσιπλοΐα με ρωσική σημαία στα στενά του Βοσπόρου.
- Απουσία αγγλικών και γαλλικών πλοίων στη Μεσόγειο στα χρόνια των ναπολεόντειων πολέμων.
- Σημαντικά εμπορικά κέντρα με έντονη ελληνική παρουσία (Θεσ/νίκη, Ιωάννινα, Σμύρνη)
- Ελληνικές κοινότητες σε ξένες πόλεις (παροικίες) : στη Βιέννη, Βενετία, Οδησσό, Αλεξάνδρεια.
Κοινωνικές ομάδες :
- Ορθόδοξη εκκλησία : θεωρούνταν
ως ηγεσία των υπόδουλων χριστιανών,
ενάντια στις ιδέες του Διαφωτισμού και την επανάσταση (εκτός κάποιων
εξαιρέσεων).
διοίκηση, ηγεμόνες
στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες.
- Προεστοί : διοικούσαν τις
ελληνορθόδοξες κοινότητες, μάζευαν τους φόρους, είχαν πολιτική εμπειρία και μεγάλες περιουσίες.
- Έμποροι - Καραβοκύρηδες : καλή
οικονομική κατάσταση, οπαδοί των ιδεών του Διαφωτισμού, προσφέρουν στις
ιδιαίτερες πατρίδες τους (σχολεία,
βιβλία, υποτροφίες).
- Κλέφτες : αγρότες που
καταφεύγουν στα βουνά, κάνουν ληστείες και έχουν ανυπότακτο χαρακτήρα.
- Αρματολοί : ανήκαν σε
ένοπλα σώματα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, για την τήρηση της τάξης.
- Αγρότες : είναι η πλειοψηφία του πληθυσμού, καλλιεργούν κρατικά ή ιδιωτικά κτήματα, ζουν με στερήσεις.
- Απασχολούμενοι στο εμπόριο -
ναύτες : αυξάνονται καθώς αναπτύσσεται το εμπόριο και η ναυτιλία.
- Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας
Έλληνες και Ρωσία : ομόδοξοι
λαοί, κοινά συμφέροντα Η Ρωσία υποκίνησε δύο επαναστατικά κινήματα :
1)
Τα Ορλοφικά
: επανάσταση στην Πελοπόννησο (αδερφοί Ορλώφ) → αποτυχία
2)
Λάμπρος Κατσώνης
: προσπάθεια να ξεσηκώσει τα νησιά του Αιγαίου → αποτυχία
Σούλι : αυτόνομη περιοχή
της Ηπείρου. Επαναστάτησε ενάντια στον Αλή
πασά, αναγκάστηκαν στα 1803 να
εγκαταλείψουν την περιοχή.
- Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός
Ορισμός : κίνημα που
επιδίωκε τη διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού μεταξύ των Ελλήνων. Αποσκοπούσε στην ιδεολογική προετοιμασία του αγώνα για την
ελευθερία.
Φορείς : έμποροι και
γενικότερα οι Έλληνες που ταξίδευαν στην Ευρώπη.
Τόπος διάδοσης :
μεγάλα εμπορικά κέντρα (Ιωάννινα, Σμύρνη, Χίος κ.τ.λ.)
Απόψεις : Οι Έλληνες
Διαφωτιστές : α) θαύμαζαν τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό β) τον συνέδεαν με την ελευθερία γ) πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει να βασίζεται στις θετικές επιστήμες, να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα και να υπηρετεί τον αγώνα
για την ελευθερία.
Εκπρόσωποι
:
Ρήγας Φεραίος : «Νέα
Πολιτική Διοίκηση»: έργο επηρεασμένο από τις ιδέες των Γάλλων επαναστατών,
πρότεινε τη δημιουργία μιας «Ελληνικής Δημοκρατίας» στα Βαλκάνια με ισονομία
για όλους.
Ανώνυμος Έλλην :
«Ελληνική Νομαρχία» : οι Έλληνες πρέπει να αγωνιστούν μόνοι για την ελευθερία
τους.
Αδαμάντιος Κοραής :
πιστεύει στην αξία της μόρφωσης, για να κερδίσουν οι Έλληνες την ελευθερία
τους, δεν δέχεται τον εξαρχαϊσμό της γλώσσας, βάση να είναι η δημοτική με κάποιες λόγιες λέξεις.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου