Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2016

Η ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ - ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ (ΕΝΟΤΗΤΑ 2η)



H παράγραφος είναι σημαντικό στοιχείο για την οργάνωση ενός κειμένου. Όμως και η ίδια είναι ένα κείμενο με αρκετή αυτονομία. Aποτελείται από τρία μέρη (όπως και μία ολοκληρωμένη έκθεση): από τη θεματική πρόταση (τον πρόλογο της παραγράφου), τις λεπτομέρειες (το κύριο θέμα, τα στοιχεία ανάπτυξης της παραγράφου) και την κατακλείδα (συμπέρασμα).

◗ H παράγραφος είναι ένα ενιαίο κείμενο, με αρχή, ανάπτυξη και τέλος. Έχει την αυτονομία της, αφού αναπτύσσεται μια ιδέα ή η πλευρά ενός θέματος, αλλά ταυτόχρονα συνδέεται με την επόμενη παράγραφο και όλες μαζί διαμορφώνουν ένα κείμενο.

◗ Στην αρχή της παραγράφου εντοπίζουμε-γράφουμε το θέμα που αναλύεται παρακάτω σε προτάσεις.

◗ Συνδέουμε τις προτάσεις στο εσωτερικό της παραγράφου με κατάλληλες συνδετικές λέξεις που δηλώνουν επεξήγηση, παράδειγμα, συμπέρασμα, αντίθεση κτλ.

◗ H μια παράγραφος πρέπει να ξεχωρίζει από την άλλη, γι' αυτό αφήνουμε περιθώριο στην αρχή κάθε παραγράφου.
 



ΑΣΚΗΣΕΙΣ :

1. Να γράψεις μια παράγραφο με βάση την ακόλουθη θεματική πρόταση : "Η πρώτη μέρα στο Γυμνάσιο μού άφησε ωραίες εντυπώσεις". 
    2. Οι παρακάτω περίοδοι ανήκουν σε μια παράγραφο. Να βρεις και να υπογραμμίσεις ποια από αυτές αποτελεί τη θεματική πρόταση της παραγράφου. Στη συνέχεια να βάλεις τις υπόλοιπες στη σειρά, ώστε να σχηματιστεί η παράγραφος :
    α) Στις νέες Αλεξάνδρειες εγκαταστάθηκαν αρχικά Έλληνες στρατιώτες.
    β) Για πρώτη φορά ο ελληνικός πολιτισμός απλώνεται στα βάθη της Ανατολής και ο απόηχος  της κληρονομιάς που άφησε ο Αλέξανδρος στις περιοχές αυτές κρατά μέχρι σήμερα.
    γ) Οι πόλεις αυτές, με το πέρασμα του χρόνου, μεταβλήθηκαν σε οικονομικές και πολιτιστικές  κυψέλες του ελληνισμού, όπου άνθησαν η ελληνική παιδεία και γλώσσα  καθώς   και ο ελληνικός τρόπος ζωής.
    δ) Η μεγαλύτερη προσφορά του Αλέξανδρου στον πολιτισμό είναι οι πόλεις που ίδρυσε   στα κατακτημένα εδάφη.
    ε) Γρήγορα όμως έγιναν πόλος έλξης και για πολλούς άλλους Έλληνες από την Ελλάδα και τη Μικρά Ασία.
                                                                                                       ( Ιστορία Α' Γυμνασίου)
                 
    Σειρά περιόδων : ............................



    3. Ποια από τις παρακάτω προτάσεις πιστεύεις ότι ταιριάζει περισσότερο για θεματική πρόταση μιας παραγράφου με θέμα : " Τα ταξίδια ως τρόπος ψυχαγωγίας"

    α) Κάθε καλοκαίρι πηγαίνω με τους γονείς μου ένα ταξίδι.

    β) Τα ταξίδια αποτελούν για τον άνθρωπο μια ωραία μορφή ψυχαγωγίας.

    γ) Όταν οι άνθρωποι ταξιδεύουν περνούν πολύ ωραία.

    4. Στις ακόλουθες παραγράφους να κυκλώσεις τις συνδετικές λέξεις και να γράψεις τι δηλώνει η καθεμιά : 

    Αλλά, να σας πω την αλήθεια, εγώ μπερδευόμουν να κάνω πολλά πράγματα μαζί, για να μη σας πω ότι βαριόμουν και λίγο καλοκαιριάτικα με τη ζέστη. Η Αγγελική όμως με κατσάδιαζε: «Τολμάς να λες ότι βαριέσαι στη σημερινή εποχή; Αυτό είναι κάτι σαν άχρηστη πολυτέλεια. Ξέρεις σε τι σημαντική εποχή ζούμε;». Φαίνεται, λοιπόν, ότι δεν ήξερα, γιατί εγώ κάπως αλλιώς τις υπολόγιζα τις εποχές. Για μένα, η εποχή που ζούσαμε ήταν μόνο η «εποχή των υακίνθων», η εποχή δηλαδή που η μαμά μου αποφάσισε να ξαναπαντρευτεί και μου ήρθανε τα πάνω κάτω. Ήμουν σίγουρη πως εγώ ήμουν το κέντρο του κόσμου κι ότι αυτά που συνέβαιναν σ’ εμένα και στη ζωή μου ήταν τα πιο σημαντικά απ’ όσα συνέβαιναν στον κόσμο ολόκληρο.
    Πόσο άδικο είχα όμως και πόσο πιο σωστά έβλεπε τα πράγματα η Αγγελική! Εγώ έβλεπα μόνο τα δικά μου, τα κοντινά μου, και τα έβλεπα περισσότερο συναισθηματικά και περισσότερο καθημερινά. Η Αγγελική τα έβλεπε με τη λογική περισσότερο και, κυρίως, όχι με το σήμερα που ζούσαμε ή με το χτες που είχαμε ζήσει, αλλά με το αύριο που ερχόταν τρέχοντας όλο καινούρια καταπληκτικά πράγματα. Κι έπρεπε να την ακούγατε τι ωραία που τα έλεγε ή τι ωραία που συζητούσε με την Ελευθερία, που είχε κι εκείνη τα ίδια μυαλά και τις ίδιες απόψεις, ή με το Λάμπρο, που έβρισκε ευκαιρία να της μαθαίνει χίλια δυο, από το τι είναι οι σοσιαλδημοκράτες μέχρι τι είναι μια ακάλυπτη επιταγή. 

                                                          
              Tούλα Tίγκα , Τα πράγματα στρώνουν περισσότερο
      

    Τετάρτη 28 Σεπτεμβρίου 2016

    ΜΥΚΗΝΑΪΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ - ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ



    Θρησκεία :
    o       όταν διαβάστηκαν οι πινακίδες με τη Γραμμική Β’ αποδείχτηκε ότι οι Μυκηναίοι γνώριζαν όλους τους θεούς του Ολύμπου, εκτός από τον Απόλλωνα.
    o       Σπουδαία θέση στη θρησκεία τους είχε μια θεά που ονομαζόταν «Πότνια», δηλαδή σεβαστή.
    o       Δεν υπήρχαν μεγάλοι ναοί, αλλά μικρά ιερά.

    Τέχνη :
    Ανάκτορα
    o       Τα ανάκτορα (μέγαρα) χτίζονται σε υψώματα (ακροπόλεις) και έχουν γιγαντιαία τείχη (κυκλώπεια).
    o       Έχουν πιο απλό σχέδιο από τα μινωικά και στο κεντρικό δωμάτιο υπάρχει μια μεγάλη κυκλική εστία (εκεί άναβε η φωτιά).

    Τάφοι
    o       Αρχικά οι τάφοι είναι λακκοειδείς και έχουν επιτύμβιες στήλες (πέτρινες πλάκες με διάφορες σκηνές).
    o       Αργότερα χτίζονται θολωτοί τάφοι, όπως «ο θησαυρός του Ατρέα».

    Ζωγραφική και κεραμική : οι Μυκηναίοι επηρεάζονται πολύ από τις μινωικές τοιχογραφίες και τα αγγεία.

    Μεταλλοτεχνία : ήταν ιδιαίτερα ανεπτυγμένη στο μυκηναϊκό πολιτισμό : πολύτιμα κοσμήματα, χρυσά κύπελλα, ξίφη, χρυσές προσωπίδες των νεκρών βασιλιάδων  όλα αυτά δείχνουν ότι οι Μυκηναίοι είχαν μεγάλο πλούτο και δύναμη.






    Τρίτη 27 Σεπτεμβρίου 2016

    ΣΠΑΝΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΣΚΕΥΗ ΒΡΕΘΗΚΑΝ ΣΤΗΝ ΑΤΤΑΛΕΙΑ

     
     
     
    Τούρκοι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ένα σπάνιο σύνολο αρχαίων σκευών φαγητού στα ανοικτά των ακτών του χωριού Adrasan στην Αττάλεια της Τουρκίας.
    Μετά την ανακάλυψή τους, ακολούθησαν εργασίες συντήρησης από τον Mustafa Demirel, διευθυντή του Μουσείου Αττάλειας σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Θαλασσίων Ερευνών του πανεπιστημίου Dokuz Eylül και του τμήματος Ενάλιας Αρχαιολογίας του πανεπιστημίου Selçuk.
    Τα σκεύη χρονολογούνται στην ύστερη βυζαντινή περίοδο, και θα εκτεθούν στο Μουσείο της Αττάλειας μετά τις εργασίες συντήρησης που ολοκληρώνονται στα εργαστήρια του μουσείου.
    Πολύχρωμα και διακοσμημένα με διάφορα μοτίβα, βρέθηκαν συσσωρευμένα σε βυθισμένο πλοίο ανοικτά των ακτών Adrasan.

    Σπάνια βυζαντινά σκεύη βρέθηκαν στα ανοικτά των ακτών της Αττάλειας

    Σπάνια βυζαντινά σκεύη βρέθηκαν στα ανοικτά των ακτών της Αττάλειας

    Σπάνια βυζαντινά σκεύη βρέθηκαν στα ανοικτά των ακτών της Αττάλειας

    Οι αρχαιολόγοι υποστηρίζουν ότι τα σκεύη φορτώθηκαν στο πλοίο από δύο διαφορετικά εργαστήρια κατασκευής κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια του 12ου αιώνα, επισημαίνοντας ότι κατασκευάστηκαν χρησιμοποιώντας δύο διαφορετικές τεχνικές.
    Η συγκεκριμένη ανακάλυψη είναι άνευ προηγουμένου, καθώς βρέθηκαν 300 σπασμένα και 100 άθικτα σκεύη. Τόνισαν επίσης ότι στο σύνολό τους αντιπροσωπεύουν ένα πλήρες σετ δείπνου, με διαφορετικά μεγέθη σκευών, διακοσμημένων με τα ίδια μοτίβα.
    «Αυτό μας δείχνει ότι υπήρχε σερβίτσιο πριν από 900 χρόνια», δηλώνει ο καθηγητής Hakan Öniz και προσθέτει ότι υπάρχουν και άλλα παραδείγματα βυθισμένων σκευών στα ανοικτά των ακτών της Αττάλειας και της Μερσίνας, αλλά βρίσκονται σε πολύ μεγάλο βάθος.
    Σύμφωνα με τον Öniz, το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2017 και τα σκεύη θα εκτεθούν στο Μουσείο της Αττάλειας.

    ΠΗΓΗ :http://constantinoupoli.com
     

    Δευτέρα 26 Σεπτεμβρίου 2016

    Η ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΑΙ Η ΤΕΧΝΗ ΤΩΝ ΜΙΝΩΙΤΩΝ - ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ



    Η  θρησκεία
    •       Πίστευαν κυρίως σε γυναικείες θεότητες που είχαν σχέση με τη βλάστηση και τις εποχές.
    •      Λατρεύουν τους θεούς σε μικρά ιερά ή σπήλαια.
    •       Υπήρχαν ιερά δέντρα (ελιά) και ζώα (ταύροι).
    •       Γίνονταν ιερές τελετές με χορούς και αγώνες (ταυροκαθάψια).

    Η τέχνη
    •       Οι Μινωίτες ανέπτυξαν πολλές μορφές τέχνης, με έργα γεμάτα ζωντάνια και χάρη, που παριστάνουν κυρίως σκηνές από τη φύση.
    •       Τοιχογραφίες : παρουσιάζουν θρησκευτικές τελετές, τοπία, ζώα και φυτά.
    •       Κεραμική : κομψά πήλινα αγγεία, που εξάγονταν σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο. Τα ωραιότερα είναι τα καμαραϊκά (από το σπήλαιο των Καμαρών που βρέθηκαν).
    •       Άλλα έργα τέχνης : ειδώλια (κυρίως γυναικών), ρυτά (μεγάλα αγγεία σε μορφή κεφαλιού ζώου, που χρησιμοποιούνταν σε τελετές), κοσμήματα από πολύτιμα υλικά.



    Παρασκευή 23 Σεπτεμβρίου 2016

    ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΣ - ΓΡΑΠΤΟΣ ΛΟΓΟΣ - ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ (ΕΝΟΤΗΤΑ 2η)



    O προφορικός λόγος είναι πιο άμεσος, αυθόρμητος στην καθημερινή μας επικοινωνία. Διαφέρει, όμως, από τον γραπτό λόγο σε ορισμένα σημεία:
    1. Στον προφορικό λόγο είμαστε, συνήθως, στον ίδιο χώρο με τον συνομιλητή μας και συζητάμε την ίδια χρονική στιγμή. O προφορικός λόγος πλάθεται την ίδια στιγμή, γι' αυτό έχει διακοπές, επαναλήψεις,   διορθώσεις κτλ.
    2. Στον προφορικό λόγο χρησιμοποιούμε πέρα από τις λέξεις και άλλα συμπληρωματικά στοιχεία (π.χ. χειρονομίες, επιτονισμό κτλ.), τα οποία δεν είναι εύκολο να αποδοθούν γραπτά. Αντίθετα, στον γραπτό λόγο δεν έχουμε μπροστά μας τον αναγνώστη και διαθέτουμε χρόνο για σχεδιασμό και διόρθωση.

        ◗ Συχνά είναι δύσκολο να διακρίνουμε τα όρια ανάμεσα στον γραπτό και τον προφορικό λόγο, ιδιαίτερα στα κείμενα της ηλεκτρονικής επικοινωνίας.


    ΑΣΚΗΣΕΙΣ


    Κείμενο α:

    1 Δεκεμβρίου
    Αγαπημένη μου φίλη Ελένη,


    Έλαβα το γράμμα σου και χάρηκα πολύ, γιατί φοβόμουνα πως με την αλλαγή της διεύθυνσης μπορούσε και να χαθεί. Ευτυχώς ο ταχυδρόμος είναι ο ίδιος —το διαμέρισμα που νοικιάσαμε είναι στην ίδια γειτονιά με το παλιό μας σπίτι— κι έτσι απ’ την πλευρά αυτή δεν υπάρχει πρόβλημα.
    Το πρόβλημα είναι οι νέοι μας γείτονες —θέλω να πω, οι ένοικοι των άλλων διαμερισμάτων— οι οποίοι, όταν έμαθαν από το διαχειριστή της πολυκατοικίας πως είμαστε από την Αλβανία, άρχισαν να μαζεύουν υπογραφές για να μας διώξουν. Δε θέλουν, λέει, να ζουν κάτω από την ίδια στέγη με ανθρώπους για τους οποίους δεν ξέρουν από πού κρατάει η σκούφια τους και τι καπνό φουμάρουν.
    Προ ημερών η μαμά συνάντησε στο ασανσέρ την κυρία που μένει ακριβώς από κάτω από το δικό μας διαμέρισμα. Την καλημέρισε και, όταν της είπε ποια είναι, η κυρία αυτή άρχισε να βρίζει τη μαμά και να την κατηγορεί πως τάχα κάνουμε θόρυβο και την ενοχλούμε. «Τι ζητάτε στην Ελλάδα;», της είπε. «Εδώ ζούνε τίμιοι άνθρωποι. Δε θέλουμε μαχαιροβγάλτες μέσα στο σπίτι μας. Να ξεκουμπιστείτε και να φύγετε». Η μαμά δε μίλησε καθόλου. Τι να της έλεγε;
    Χθες είχαμε καινούριο επεισόδιο. Ένας άλλος ένοικος συνάντησε στο διάδρομο τον αδερφό μου και τον αποκάλεσε βρομο-Αλβανό. O Σπύρος ήρθε στο σπίτι σε κακά χάλια. Τα έβαλε με τη μαμά. «Δεν είναι ανάγκη να λες σ’ όλο τον κόσμο πως είμαστε από την Αλβανία», της είπε.
    Όταν γύρισε ο μπαμπάς από τη δουλειά του, πήγε και βρήκε τον ιδιοκτήτη του διαμερίσματος. «Τι θα γίνει μ’ αυτή την κατάσταση;», τον ρώτησε. «Ε, τι να κάνουμε; Yπάρχουν και ρατσιστές», του απάντησε εκείνος και τον διαβεβαίωσε πως με τον καιρό θα τους περάσει.
    Αυτούς μπορεί να τους περάσει. Εμάς όμως η ζωή μας έχει γίνει κόλαση. Γιατί δεν καταλαβαίνουν πόσο πολύ μας πληγώνουν; Εμείς δε βλάψαμε κανέναν. Τι διαφορά έχει αν είσαι Αλβανός, Έλληνας, Τούρκος ή Νιγηριανός; Όλοι πλάσματα του Θεού είμαστε. Γιατί μερικοί άνθρωποι γίνονται τόσο κακοί; Γιατί δεν μπορούν να ανεχτούν το διαφορετικό;
    Φοβάμαι, Ελένη, πως δεν μπορείς να με νιώσεις. Δε φταις εσύ. Εσύ είσαι τυχερή. Ποτέ δε θα αντιμετωπίσεις μια παρόμοια κατάσταση. Δε θα δεις ποτέ το φόβο στα μάτια του γείτονά σου. Εσύ τα έχεις όλα: οικονομική άνεση, ομορφιά, έρωτα… Η ζωή είναι δική σου. Ενώ εγώ…
    Δεν μπορώ να συνεχίσω το γράμμα μου. Ένας κόμπος έχει σταθεί στο λαιμό μου και με πνίγει.

    Βερόνικα


    Μαρούλα Κλιάφα, Ο δρόμος για τον Παράδεισο είναι μακρύς



    Κείμενο β: Διάλογος ενός μαθητή με το διευθυντή του Δημοτικού


    Μια μέρα έδεσα κόμπο την καρδιά μου, σήκωσα το δάχτυλο:
    — Πού είναι, κυρ δάσκαλε, ρώτησα, η Νέα Παιδαγωγική; γιατί δεν έρχεται στο σκολειό;
    Τινάχτηκε από την έδρα, ξεκρέμασε από τον τοίχο το βούρδουλα.
    — Έλα εδώ, αυθάδη, φώναξε, ξεκούμπωσε το πανταλόνι σου.
    Βαριόταν να το ξεκουμπώσει μόνος του.
    — Να, να, να, άρχισε να βαράει και να μουγκρίζει.
    Είχε ιδρώσει, σταμάτησε.
    — Να η Νέα Παιδαγωγική, είπε, κι άλλη φορά σκασμός!


                                                                         Νίκος Καζαντζάκης,  Η Νέα Παιδαγωγική


    1.Το μέσο-δίαυλος επικοινωνίας στο α κείμενο είναι μια φιλική επιστολή. Αυτό επηρεάζει τη μορφή του μηνύματος (λεξιλόγιο, ύφος, οργάνωση προτάσεων) και με ποιο τρόπο ;(θα σας βοηθήσουν και οι υπογραμμισμένες φράσεις.)

    2. Στο κείμενο β να εντοπίσετε στοιχεία τα οποία συναντούμε κυρίως στον προφορικό λόγο. Γιατί τα χρησιμοποιεί ο συγγραφέας;

    3. Στο κείμενο β ποιο μέσο-δίαυλο χρησιμοποιούν ο μαθητής και ο διευθυντής για να επικοινωνήσουν; Το μέσο επηρεάζει τη μορφή (λεξιλόγιο, ύφος) του μηνύματος;

    4. Να χαρακτηρίσετε το ύφος κάθε κειμένου (επίσημο, σοβαρό, κωμικό κ.λπ.).

      





    Δευτέρα 19 Σεπτεμβρίου 2016

    ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΡΙΣΕΩΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ



    1. Πού θεωρείτε ότι οφείλεται η ανάπτυξη του κυκλαδικού πολιτισμού ;
    2. Γιατί η αποκρυπτογράφηση της Γραμμικής γραφής Β' θεωρείται σημαντική για την ελληνική γλώσσα ;
    3. Γιατί η επινόηση του ελληνικού αλφαβήτου θεωρείται σταθμός για την όλη πορεία του πολιτισμού ;
    4. "Δουλεύει σαν είλωτας". Τι σημαίνει η φράση αυτή που και σήμερα ακούμε να λέγεται ; Εξηγήστε το περιεχόμενο με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις.
    5. Τι ήταν ο "λακωνισμός" ; Τι σημαίνει και πώς εξηγείται η φράση " περνάμε σπαρτιάτικα" ;
    6. Τι εννοούμε σήμερα όταν λέμε ότι η κυβέρνηση πρέπει να πάρει δρακόντεια μέτρα ; 
    7. Τα μέτρα ποιου αθηναίου πολιτικού βοήθησαν περισσότερο την εξέλιξη της αθηναϊκής δημοκρατίας και γιατί ;
    8. Ποια πολεμική αναμέτρηση των Περσικών πολέμων θεωρείτε ότι ήταν η πιο καθοριστική για την τελική νίκη των Ελλήνων και γιατί ;
    9. Ποιος ήταν ο ρόλος της γυναίκας στην αρχαία Αθήνα ; Ποιες διαφορές διαπιστώνετε σε σχέση με τη σημερινή εποχή ;
    10. Ο Ηρόδοτος έγραψε για τους Περσικούς πολέμους και ο Θουκυδίδης για το Πελοποννησιακό πόλεμο. Ποιος, κατά τη γνώμη σας, είχε δυσκολότερο έργο και γιατί ;
    11. Γιατί ο Αλκιβιάδης θεωρείται ο βασικός υπεύθυνος για την ήττα των Αθηναίων στη Σικελία το 413 π. Χ. ;
    12. Τι συμβολίζει η ενέργεια του Μ. Αλεξάνδρου να παντρευτεί τη Ρωξάνη, μια γυναίκα από την Περσία, και πώς αυτό σχετίζεται με τη γενικότερη πολιτική του ;
    13. Ποια είναι τα λεγόμενα "ελγίνεια μάρμαρα" και γιατί ονομάστηκαν έτσι ;
     

    Πέμπτη 15 Σεπτεμβρίου 2016

    ΕΙΔΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ - ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ (ΕΝΟΤΗΤΑ 1η)




    Eίδη προτάσεων ανάλογα με τα συστατικά τους



    • Πρόταση είναι το μεγαλύτερο σύνολο λέξεων που είναι γραμματικά οργανωμένο.
    • Mια πρόταση, η οποία έχει ολοκληρωμένο νόημα, μας δίνει απάντηση στις ερωτήσεις «ποιος» και «τι» και από την οποία δεν μπορούμε να αφαιρέσουμε τίποτα (έχει δηλαδή τους βασικούς όρους) , λέγεται απλή πρόταση, π.χ.Η Άννα είδε τον Γιώργο.
    •  
    •  ΠΡΟΣΟΧΗ ! Δεν ξεχνώ ποιοι είναι οι βασικοί όροι μιας πρότασης : το Υποκείμενο και το Κατηγόρημα, δηλαδή : μια απλή πρόταση μπορεί να αποτελείται από : 

    • α) Υποκείμενο, Ρήμα : Ο Γιάννης κάθεται.
      β) Υποκείμενο, Ρήμα, Αντικείμενο ή Αντικείμενα : Ο Γιάννης λύνει την άσκηση / Ο Γιάννης δίνει στη Μαρία το βιβλίο.
      γ) Υποκείμενο, Ρήμα (συνδετικό) , Κατηγορούμενο : Ο Γιάννης είναι μαθητής.
      δ) Υποκείμενο , Ρήμα, Ποιητικό αίτιο : Ο Γιάννης λερώθηκε από τη μπογιά.
    •  
    •   Oι συνθήκες της επικοινωνίας μάς αναγκάζουν ή μας επιτρέπουν να προσθέτουμε ή να αφαιρούμε στοιχεία/λέξεις από τις προτάσεις μας. Έτσι:
    •  
    • H πρόταση από την οποία λείπουν στοιχεία / λέξεις λέγεται ελλειπτική, π.χ. Σήμερα Μαθηματικά, αύριο Χημεία και τέρμα 
    • H πρόταση που εκτός από τα βασικά έχει κι επιπλέον στοιχεία λέγεται επαυξημένη, π.χ.
      Ο Πέτρος βοήθησε πολύ με το χιούμορ του 
    Eίδη προτάσεων, σημασίες τους και σημεία στίξης
    • Oι προτάσεις που χρησιμοποιούμε συνήθως για να δώσουμε μια πληροφορία λέγονται αποφαντικές,π.χ. Το μάθημα αρχίζει στις 8:00. Σε αυτές τις προτάσεις, όταν γράφουμε, βάζουμε τελεία.
    • Oι προτάσεις που χρησιμοποιούμε συνήθως για να ζητήσουμε μια πληροφορία λέγονται ερωτηματικές, π.χ. Τι ώρα αρχίζει το μάθημα; Σε αυτές τις προτάσεις, όταν γράφουμε, βάζουμε ερωτηματικό.
    • Oι προτάσεις που χρησιμοποιούμε συνήθως για να ζητήσουμε από κάποιον να κάνει κάτι ή να τον παρακαλέσουμε για κάτι λέγονται προστακτικές, π.χ. Μπείτε στην τάξη. Σε αυτές τις προτάσεις, όταν γράφουμε, βάζουμε τελεία ή θαυμαστικό.
    • Oι προτάσεις που εκφράζουν ένα έντονο συναίσθημα λέγονται επιφωνηματικές, π.χ. Τι ωραία μέρα!
      Σε αυτές τις προτάσεις, όταν γράφουμε, βάζουμε θαυμαστικό.

       
            ◗ Oι προτάσεις που δεν έχουν άρνηση λέγονται καταφατικές.
            ◗ Oι προτάσεις που περιέχουν άρνηση [δε(ν), μη(ν)] λέγονται αρνητικές.
     

    Κείμενο : Ευγενία Φακίνου, Η ζωή στη Σύμη (απόσπασμα)

    O πατέρας και η μάνα μου κοιμούνται ψηλά ψηλά, σ’ ένα κρεβάτι που ανεβαίνεις με δεκαπέντε σκαλιά. Στην άλλη άκρη του δωμάτιου είναι η τσιμιά, το τζάκι δηλαδή, και δίπλα η βρύση της στέρνας. Το τζάκι δεν το ανάβουμε συχνά. Άλλωστε τι κρύο κάνει στη Σύμη… ψιλοπράγματα. Έτσι και ρουφήξεις ένα φασκόμηλο… ζεστάθηκες στο πι και φι!… Μόνο τα Χριστούγεννα το ανάβουμε, έτσι για το καλό. Για να καπνίσει, να διώξει το κακό απ’ το σπίτι, να τρομάξει τους καλικαντζάρους. Τον άλλο καιρό έχουμε ακουμπισμένο εκεί το πετρογκάζ και μαγειρεύουμε. Δίπλα είναι το παράθυρο. Σ’ εμάς, στη Σύμη, τα παράθυρα είναι αλλιώτικα. Το είδα αυτό μόλις μπήκα και μου ’κανε εντύπωση. Εδώ τα παράθυρα είναι, πώς να το πω, αδύνατα. Σ’ εμάς έχουνε ένα πολύ φαρδύ πρεβάζι απ’ τη μέσα μεριά. Εκεί ακουμπάμε διάφορα πράγματα. Μάλιστα, το ένα παράθυρο της κουζίνας έχει το πρεβάζι του φτιαγμένο νεροχύτη. Γέρνει, δηλαδή, λίγο προς τα έξω κι έχει μια τρύπα φαρδιά που διώχνει τα σαπουνόνερα έξω.

    Κάτω απ’ το παράθυρο φυτεύουμε μελιτζανιές, δυόσμο, βασιλικά, κατιφέδες. Το σαπουνόνερο είναι σπουδαίο για τα λουλούδια και τα λαχανικά. Λίπασμα, που λέει κι ο πατέρας. Και τα κάνει θρεφτάρια, να, μέχρι εκεί πάνω. Κι ούτε που πάει χαμένο, όπως εδώ. Εδώ, καλέ, πού το πετάνε τόσο νερό;… Δεν το λυπούνται;… Αλλά τι λέω, η χαζή, τι να λυπηθούνε!… Εδώ ανοίγουν τη βρύση, και φρρρρτ! τρέχει το νερό… Δεν έχουν στέρνα, να φοβούνται μην πατώσει και μείνουν χωρίς νερό. Πάντως το στερνίσιο το νερό είναι το καλύτερο. Είναι θεοβρεχάμενο, που λένε οι παλαιοί. Είναι ωραίο, γλυκό νερό. Κάνει ωραία σαπουνάδα. Και στο λούσιμο είναι σπουδαίο. Τούτο της Αθήνας… κάπως μυρίζει… αλλιώτικο στο στόμα… σα φάρμακο…

    Βέβαια, το νερό της στέρνας πρέπει να το προσέχεις. Θέλει καλό κουμάντο για να περάσεις το καλοκαίρι σου και να σου μείνει και λίγο να πλύνεις τις κουβέρτες και τις κουρελούδες…




    ΑΣΚΗΣΕΙΣ :

    1. Να βρείτε στο κείμενο μία πρόταση αποφαντική, μία ερωτηματική και μία επιφωνηματική. 


    2. «Μπορεί και να μην τα καταφέρει στις εξετάσεις !»: μετατρέψτε την επιφωνηματική πρόταση σε αποφαντική και ερωτηματική που να έχουν την ίδια σημασία.
     

    3. Από τις παρακάτω προτάσεις του κειμένου ποιες είναι καταφατικές και ποιες αρνητικές: 
     
    α. Το τζάκι δεν το ανάβουμε συχνά.
    β. Δίπλα είναι το παράθυρο.
    γ. Κάτω απ’ το παράθυρο φυτεύουμε μελιτζανιές, δυόσμο, βασιλικά, κατιφέδες.
    δ. Δεν το λυπούνται;

    4. Να μετατρέψετε τις ακόλουθες απλές προτάσεις σε ελλειπτικές και σε επαυξημένες : 

     
    α) Η Σύμη είναι νησί.
    β) Εγώ ποτίζω τα λουλούδια.

    5. Να μετατρέψετε τις ακόλουθες επαυξημένες προτάσεις σε απλές :

    α) Μάλιστα, το ένα παράθυρο της κουζίνας έχει το πρεβάζι του φτιαγμένο νεροχύτη.
    β) Πάντως το στερνίσιο το νερό είναι το καλύτερο.


     

    Δευτέρα 12 Σεπτεμβρίου 2016

    ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΙ ΚΩΔΙΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ - ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ (ΕΝΟΤΗΤΑ 1η)


     ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ :




    • Eπικοινωνία είναι η ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ δύο ή περισσότερων ανθρώπων. Για να υπάρξει επικοινωνία χρειαζόμαστε έναν πομπό, έναν δέκτη κι έναν κώδικα. Πομπός είναι αυτός που μιλάει (ο ομιλητής) ή γράφει (ο συγγραφέας). Δέκτης είναι αυτός που ακούει (ο ακροατής) ή διαβάζει (ο αναγνώστης). Kώδικας είναι ένα σύστημα σημείων ή σημάτων ή συμβόλων με αρχές και κανόνες. H γλώσσα είναι ένα παράδειγμα κώδικα πολύ δημιουργικού.
    • O πομπός χρησιμοποιεί τον γλωσσικό κώδικα για να κωδικοποιήσει ένα μήνυμα, να εκφράσει δηλαδή μια επιθυμία, να διατυπώσει μια ερώτηση, να δώσει ή να ζητήσει μια πληροφορία, να πει κάτι που σκέφτεται ή που νιώθει κτλ. Από τον πομπό το μήνυμα μεταβιβάζεται με κάποιον τρόπο (φυσικό ή τεχνητό) στον δέκτη. O δέκτης είναι αυτός που λαμβάνει και αποκωδικοποιεί το μήνυμα.
    • Το μέσο που χρησιμοποιούμε για να επικοινωνήσουμε, ο φυσικός ή τεχνητός αυτός τρόπος (τηλέφωνο, H/Y, κινητό τηλέφωνο, επιστολή, επικοινωνία πρόσωπο με πρόσωπο κτλ.), επηρεάζει τη μορφή και το ύφος του μηνύματος.
    • Yπάρχουν δύο είδη γλωσσικής επικοινωνίας: η προφορική και η γραπτή.
    •  
    ΑΣΚΗΣΕΙΣ :




    1. Είναι επιτυχής ή όχι η επικοινωνία ανάμεσα στον πατέρα και το γιο του στο σκίτσο του Αρκά ; Δικαιολόγησε την απάντησή σου. Ποιος είναι ο πομπός, ο δέκτης, ο κώδικας, το μήνυμα, ο τρόπος επικοινωνίας ;







    2.  Παρακολούθησε το ακόλουθο απόσπασμα από την ελληνική ταινία "Τα κίτρινα γάντια" Είναι επιτυχής ή όχι η επικοινωνία ανάμεσα στους δύο πρωταγωνιστές ; Δικαιολόγησε την απάντησή σου. Τι άλλο μπορεί να επηρεάζει την επικοινωνία ανάμεσα στον πομπό και δέκτη ;





    Πέμπτη 1 Σεπτεμβρίου 2016

    "ΣΚΟΡΠΙΑ ΦΥΛΛΑ ΤΟΥ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΥ" ...

    Edward Cucuel - Golden Autumn

    Σκόρπια φύλλα του φθινόπωρου
    οι αγρότες για τη σπορά περιμέναν βροχή
    ο άνεμος κλωθογύριζε ανοίγοντας τα επουράνια
    «ποιά οδό ακολουθούν τα κίτρινα φύλλα που πέφτουν;»[…]
    … (φύσ’ αγέρι, φύσ’ αγέρι) να μας πας στην ξενιτιά
    να μας πας στα πέρα μέρη
    φύσα θάλασσα πλατιά
    φύσ’ αγέρι, φύσ’ αγέρι.





     Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, "Σκόρπια φύλλα" , 1961

    ΠΗΓΗ : https://itzikas.wordpress.com