"Η ΛΥΣΗ ΤΟΥ ΓΟΡΔΙΟΥ ΔΕΣΜΟΥ" - (ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ - ΕΝΟΤΗΤΑ 7η)

Μετάφραση : 

Ο Αλέξανδρος ,όταν έφτασε στο Γόρδιο, τον καταλαμβάνει επιθυμία να δει την άμαξα του Γορδίου και τον δεσμό του ζυγού της άμαξας. Και μεταξύ των άλλων, αυτό λεγόταν για την άμαξα, ότι όποιος λύσει το δεσμό του ζυγού της άμαξας, αυτός ήταν ορισμένο να εξουσιάσει την Ασία. Ο δεσμός ήταν από φλοιό κρανιάς και δεν φαινόταν ούτε το τέλος ούτε η αρχή του. Ο Αλέξανδρος επειδή αδυνατούσε να βρειτη λύση του δεσμού, αλλά δεν ήθελε να τον αφήσει άλυτο, μήπως αυτό προκαλέσει αναταραχήστο πλήθος, αφού τον χτύπησε με το ξίφος, έκοψε τον δεσμό και είπε ότι λύθηκε. Έτσι απαλλάχθηκε  ο ίδιος και οι σύντροφοί του από την άμαξα με την ιδέα ότι ο χρησμός για τη λύση  του δεσμού είχε εκπληρωθεί. Και πράγματι τη νύχτα εκείνη έδωσαν σημάδι βροντές και λάμψη από τον ουρανό. Γι΄ αυτόν το λόγο πρόσφερε θυσίες την επόμενη μέρα στους θεούς που του φανέρωσαν τα σημάδια και τον τρόπο λύσης του δεσμού. 

Γ.  ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ

1. Στις προτάσεις που ακολουθούν να βάλετε το ρήμα στον κατάλληλο τύπο του παρατατικού:

α. Οἱ Ἀθηναῖοι ἀεὶ …………… (θύω) τοῖς θεοῖς.

β. Οὗτος τοῖς ἄρχουσιν ……………….(ὑπακούω).

γ. Ἀμφότεροι, ὦ Φαλῖνε, Ἕλληνες ………….. (εἰμί).

δ. Ὁρῶντες τὴν ἀρετὴν τοῦ ἀνδρὸς ………………..(θαυμάζω) οὗτοι.

ε. Ἀλέξανδρος ……………….(λύω) τὸν δεσμὸν τοῦ ζυγοῦ τῆς ἀμάξης.

στ. Περικλῆς …………………(ἀγορεύω) ἐν τῇ ἀγορᾷ.

2. Να μετατρέψετε το ρήμα στον κατάλληλο τύπο του αορίστου με βάση τις αντωνυμίες:

   ἐκπέμπω                                           ἐκφράζω

σύ        ἀναρπάζω                 οὗτοι                  κελεύω

  διακινδυνεύω                                     ὀνομάζω

 ὁρίζω                                                  οἰκτίρω

3. Να συμπληρώσετε τις ακόλουθες προτάσεις με ρηματικούς τύπους παρατατικού και αορίστου σύμφωνα με το παράδειγμα:

α. Οἱ ἄνδρες οὗτοι ἐφύλαττον / ἐφύλαξαν τὸν ἐν Δελφοῖς θησαυρόν (φυλάττω).

β. Ἀθηναῖοι πρέσβεις τοῖς Λακεδαιμονίοις……………/………….. (πέμπω).

γ. Τῶν Σειρήνων προσδεδεμένος Ὀδυσσεὺς τῷ στύλῳ (= στο κατάρτι)……..…/…………(ἀκούω).

δ. Θουκυδίδης Ἀθηναῖος…………./………….τὸν πόλεμον τῶν Πελοποννησίων καὶ Ἀθηναίων (συγγράφω).

ε. Καὶ τοὺς μὲν νεκροὺς τοὺς πλείστους ἔνθαπερ (= εκεί όπου) ἔπεσον ἑκάστους……..……. /………………(θάπτω).

στ. ………..… / ……………… ποτε λέων σὺν ἀνθρώπῳ (ὁδεύω).

4. Να συμπληρώσετε τις παρακάτω φράσεις με τους κατάλληλους τύπους του εἰμὶ στον παρατατικό.

α. Ὑμεῖς φίλοι καὶ σύμμαχοι τῶν Ἀθηναίων ………………

β. Ὁ Δημοσθένης μέγας ρήτωρ καὶ σοφιστής ………………….

γ. Ἅπαντες γιγνώσκουσιν ὅτι ἡμεῖς οὐκ ………………….. πολέμιοι ὑμῶν.

δ. Σωκράτης λέγει ὅτι σὺ ……...... εἷς ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ.

ε. Αἱ ἐλπίδαι τῆς σῳτηρίας ………………. καὶ πολλαὶ καὶ μεγάλαι.

5. Να αλλάξετε τους τύπους των ονομάτων και των ρημάτων από τον ενικό στον

πληθυντικό και αντίστροφα, διαμορφώνοντας κατάλληλα τις προτάσεις.

Ἡμεῖς καλοὶ διδάσκαλοι ἦμεν.

Ὑμεῖς καλοὶ καὶ ἀγαθοὶ φίλοι ἦτε.

Οἱ καιροὶ σήμερον θερμοὶ ἦσαν.

Ἐγὼ βοηθὸς τοῦ συμμάχου ἦν.

Σὺ ἀρχηγὸς τοῦ λαοῦ ἦσθα.

Ἐν ταῖς θαλάσσαις ὁ ἄνεμος ἄγριος ἦν.

6. Να σχηματίσετε τους τύπους του παρατατικού και αορίστου των πιο κάτω ρημάτων (στο πρόσωπο και αριθμό που σας δίνεται ).

Ενεστώτας                           Παρατατικός                                     Αόριστος

κελεύω

ἀγείρεις(συγκεντρώνεις)

βλάπτομεν

ὀρύττεις(σκάβεις)

ἱκετεύουσι

ἐμμένετε(ἐν+μένω)

συλλέγει(συν+λέγω)

αἰχμαλωτίζομεν

7. Να γράψετε τον παρατατικό των παρακάτω ρημάτων :

φυλάττω : …………………………………………

διώκω : ……………………………………………

ἀλλάττω : …………………………………………

ἐλέγχω : …………………………………………..

ὀρύττω : …………………………………………..

λέγω : ……………………………………………..

κηρύττω : …………………………………………

οἰκίζω : ……………………………………………

αὐξάνω : ………………………………………….

εἰμί : ………………………………………………

ἁμαρτάνω : ……………………………………….

ἐθέλω : ……………………………………………

ῥίπτω : ……………………………………………

8. Να σχηματίσετε τον αόριστο των παρακάτω ρημάτων :

ἰσχύω : …………………………………………………….

φυλάττω : ……………………………………………………

κηρύττω : ……………………………………………………

βλάπτω : …………………………………………………….

ὀρύττω : ……………………………………………………

οἰκίζω : ………………………………………………………

ἀλλάττω : …………………………………………………..

ῥίπτω : ……………………………………………………….

θύω : …………………………………………………………

ταράττω : ……………………………………………………

ὑβρίζω : ……………………………………………………..

ἱδρύω : ……………………………………………………..

ὀνομάζω : …………………………………………………

ἀκούω : …………………………………………………….

9. Να συμπληρώσετε τις ακόλουθες προτάσεις με ρηματικούς τύπους παρατατικού, μέλλοντος ή αορίστου σύμφωνα με το παράδειγμα :

Οἱ ἄνδρες οὗτοι ἐφύλαττον/ φυλάξουσι/ ἐφύλαξαν τόν ἐν Δελφοῖς θησαυρόν.

∙ Τῶν Σειρήνων προσδεδεμένος Ὀδυσσεύς τῷ στύλῳ (= στο κατάρτι) …………............................................…………………………… (ἀκούω , πρτ., αορ.).

∙ Θουκυδίδης Ἀθηναῖος ……………...………………………(συγγράφω, αορ) ) τόν πόλεμον τῶν Πελοποννησίων καί Ἀθηναίων.

∙ Οἱ διδάσκαλοι τῶν Περσῶν πολῖται σοφοί καί χρηστοί ………………………… (εἰμί, πρτ).

∙ Ἀθηναῖοι πρέσβεις τοῖς Λακεδαιμονίοις …………………………………………… (πέμπω,παρατ. μελλ.αορ.).

∙ Καί τούς μέν νεκρούς τούς πλείστους ἔνθαπερ (= εκεί όπου) οὗτοι ἔπεσον ἑκάστους ……………………………………….(θάπτω, γ΄πληθ.αορ.).

∙ …………………………..ποτε λέων σύν ἀνθρώπῳ (ὁδεύω = περπατώ, γ΄ενικ.πρτ).

∙ Ἐν ὁδῷ ………………………..….. στήλη πετρίνη ἀνδρός λέοντα πνίγοντος (εἰμί, γ΄εν. πρτ).

∙ Τό Ἀχαιῶν στράτευμα ἐν Αὐλίδι …………………………………….(εἰμί, πρτ).

ΠΗΓΗ :http://laventer.blogspot.gr

  

Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 7 : Η λύση του Γόρδιου δεσμού from katerina Prokopiou

 

ΟΔΥΣΣΕΙΑ : ε 50 - 164 "Ο ΕΡΜΗΣ ΣΤΗΝ ΩΓΥΓΙΑ"

ΑΠΟΔΟΣΗ ΝΟΗΜΑΤΟΣ

Ο Ερμής φτάνει στο νησί της Καλυψώς όπου τη βρίσκει να υφαίνει τραγουδώντας. Εκείνη τον υποδέχεται φιλόξενα προσφέροντάς του νέκταρ και αμβροσία. Ο Ερμής της αποκαλύπτει την αιτία της άφιξής του. Η Καλυψώ οργίζεται και αποκαλεί τους θεούς ζηλιάρηδες σε κάθε περίπτωση που κάποια θεά ερωτευτεί έναν θνητό. Στο τέλος όμως καταλαβαίνει ότι δεν μπορεί να παρακούσει την εντολή των Θεών, ενώ ο Ερμής αποχωρεί προειδοποιώντας την για τις συνέπειες που μπορεί να έχει αν παρακούσει τις εντολές του Δία.

ΠΡΑΓΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ

Αργοφονιάς :το επίθετο αυτό δόθηκε στον Ερμή επειδή σκότωσε ένα τέρας, τον Άργο τον Πανόπτη. Επίσης, τον αποκαλούσαν και ψυχοπομπό γιατί πίστευαν ότι αυτός οδηγούσε τις ψυχές στον Κάτω κόσμο.

ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΑ

           

Διάφορα στοιχεία της ενότητας δείχνουν την ανθρωπόμορφη αντίληψη των αρχαίων για τους θεούς. Οι θεοί έχουν τις ίδιες συνήθειες με τους απλούς θνητούς. Έτσι, παρακολουθούμε την Καλυψώ να υφαίνει όπως η Πηνελόπη και να έχει όλες τις συνήθειες των γυναικών με αρχοντική καταγωγή. Επίσης, το τυπικό της φιλοξενίας είναι πανομοιότυπο, ενώ και οι θεοί διακατέχονται από τα ίδια αισθήματα αγανάκτησης, ζήλιας και αγάπης που κυριαρχούν στους ανθρώπους.

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΠΡΟΣΩΠΩΝ

Ερμής: αφοσιωμένος στο Δία, εκτελεί αμέσως την εντολή του. Τον διακρίνουν η ευγένεια και η διακριτικότητα

Καλυψώ: ξεσπά σε λόγια πίκρας και αγανάκτησης, ενώ δεν μπορεί να συγκρατήσει τα συναισθήματά της. Τελικά, όμως αναγκάζεται να υπακούσει στις εντολές του Δία ξέροντας ότι δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά.

ΔΟΜΗ

Η ενότητα περιλαμβάνει αφήγηση, περιγραφή και διάλογο. Η περιγραφή του νησιού της Καλυψώς είναι από τις ωραιότερες στην Οδύσσεια και δείχνει την αντίθεση με την κατάσταση που επικρατεί στην Ιθάκη. Με την υλοποίηση της απόφασης των θεών έχει αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για την επιστροφή του Οδυσσέα στην Ιθάκη.

ΠΗΓΗ :http://kiriakidoumaria.blogspot.gr                                                                                          

ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ: 7η ενότητα, ε 1- 165

Oδύσσεια, ε, 1 -165 from Matoula Mk

 

Η ΔΙΑΔΟΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ ΣΤΟΥΣ ΜΟΡΑΒΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΒΟΥΛΓΑΡΟΥΣ (ΙΣΤΟΡΙΑ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ)

  α. Ο  εκχριστιανισμός  των  Μοραβών

Ραστισλάβος : ήθελε τη στήριξη του Βυζαντίου, επειδή απειλούνταν από τους Γερμανούς και τους Βουλγάρους  → ζήτησε από το Βυζάντιο ιεραποστόλους,  για να διδάξουν το Χριστιανισμό (862)

Μιχαήλ Γ’ και Φώτιος : κατάλαβαν ότι το Βυζάντιο θα είχε όφελος, αν επέκτεινε την επιρροή του και τον πολιτισμό του στην κεντρική Ευρώπη.

Κύριλλος (Κων/νος) και Μεθόδιος :

το κυριλλικό αλφάβητο

Ανέλαβαν  την ιεραποστολή, ο Κύριλλος δημιούργησε  το σλαβικό αλφάβητο (κυριλλικό) και απέδωσε στα σλαβικά τη Θεία Λειτουργία και τα ιερά βιβλία.

 

β. Η   σημασία  του  εκχριστιανισμού 

1.     οι Μοραβοί με τη χρήση της γλώσσας τους καταλάβαιναν τη λειτουργία → το  ιεραποστολικό έργο είχε τεράστια επιτυχία

2.      οργανώθηκε η σλαβική εκκλησία

3.      οι Σλάβοι επηρεάστηκαν από τον ελληνικό πολιτισμό και το Χριστιανισμό

4.      ενισχύθηκε η ενότητα όλων των Σλάβων  (κοινή φυλή και κοινή πίστη)

γ. Ο   εκχριστιανισμός των Βουλγάρων 

Το Βυζάντιο συγκρούστηκε με τον πάπα της Ρώμης  για το θέμα του εκχριστιανισμού των Βουλγάρων , γιατί ο πάπας ήθελε να επεκτείνει την επιρροή του στις περιοχές κοντά στο Βυζάντιο.

Η βάπτιση του Βόρη

Βυζαντινός στρατός : υποχρέωσε το Βόρη (ηγεμόνα των Βουλγάρων)  να δεχτεί το Χριστιανισμό από την Κων/λη και να βαπτισθεί ο ίδιος από τον Μιχαήλ Γ’.

Πάπας : αναμίχθηκε στα ζητήματα της βουλγαρικής εκκλησίας μετά από πρόσκληση του Βόρη → ο Φώτιος κατήγγειλε την επέμβαση και κατηγόρησε τη Ρώμη για λάθη στο θέμα της θρησκείας.

                                 Σκοπός του Φωτίου : να υπερασπιστεί την ανεξαρτησία της βυζαντινής εκκλησίας και τα βυζαντινά συμφέροντα.

•      Σύνοδος  867     - αναθεμάτισε τον Πάπα

-   απέρριψε το filioque (το Άγιο Πνεύμα εκ του Υιού)

-   καταδίκασε την επέμβαση της Ρώμης

•     Σύνοδος 870 : η βουλγαρική εκκλησία να ανήκει στο Πατριαρχείο της Κων/λης.

Η διάδοση του Χριστιανισμού στους Μοραβούς και τους Βουλγάρους from Χρήστος Τσατσούρης

 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ :

1. Τι γνωρίζετε για τον εκχριστιανισμό των Μοραβών και το ιεραποστολικό έργο του Κυρίλλου και Μεθοδίου ;
2. Ποια ήταν η σημασία του εκχριστιανισμού των Σλάβων ;
3. Τι γνωρίζετε για τον εκχριστιανισμό των Βουλγάρων και τη βυζαντινή στάση απέναντι σ' αυτόν ;

   

ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΜΟΥΤΖΑΝ - ΜΑΡΤΙΝΕΓΚΟΥ, "ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ" (ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ)

   '' Αυτοβιογραφία'' της
Ελισάβετ Μουτζάν- Μαρτινέγκου.
ή η δυστυχία να είσαι γυναίκα και δή Ζακυνθία...

Ο μακρύς αγώνας για τη γυναικεία απελευθέρωση και την αναγνώριση του δικαιώματος στη μόρφωση και την πνευματική δημιουργία εκφράζεται μέσα από το έργο της Ελισάβετ Μουτζάν- Μαρτινέγκου. Έργο που έχει την αυθεντικότητα της προσωπικής μαρτυρίας και την αγωνία μιας γυναίκας που προσπαθεί να υπερασπίσει την ιδιαιτερότητά της και να απαλλαγεί από τα ασφυκτικά κοινωνικά στερεότυπα της εποχής.


Παρά την αριστοκρατική της καταγωγή και την υψηλή κοινωνική της θέση- ή ίσως ακριβώς εξαιτίας αυτής- η Ελισάβετ υφίσταται τεράστιες πιέσεις από τον οικογενειακό και κοινωνικό της περίγυρο να '' συμμορφωθεί'' στην προδιαγεγραμμένη μοίρα για μια γυναίκα της εποχής της...
Ανακαλύψτε την ιστορία της ... εδώ

Στο έργο της '' Αυτοβιογραφία'' η επιθυμία για εθνική απελευθέρωση των αγωνιζόμενων Ελλήνων συνδυάζεται με τον πόθο για κοινωνική χειραφέτηση των γυναικών, οι οποίες εμφανίζονται ως θύματα σκληρότερης και διαρκέστερης καταπίεσης και κοινωνικού αποκλεισμού. Από τις σκληρότερες απαγορεύσεις που επιβάλλονται στις γυναίκες είναι η άρνηση του δικαιώματος να ζήσουν μια ζωή χωρίς τα δεσμά του γάμου , αφιερωμένη στη μόρφωση και στην παραγωγή πνευματικού έργου. 

Η Ζάκυνθος του 19ου αι.

Η πνευματική δημιουργία δεν αποτελεί για την Ελισάβετ μόνο την απόδραση από τους ασφυκτικούς περιορισμούς που της επιβάλλει ο κοινωνικός της ρόλος. Είναι η δικαίωση της ύπαρξής της και το ισοδύναμο της μητρότητας , αφού αποκαλεί τα συγγράμμματά της '' πνευματικά της τέκνα'' και αγωνιά - όχι άδικα, όπως αποδείχτηκε- για τη διάσωση του πνευματικού της έργου, που αποτελούσε το πολυτιμότερο μυστικό της ζωής της... 

Η συγγραφέας έχει επίγνωση της ανατρεπτικής δύναμης της τέχνης και του λόγου ως φορέα διαμόρφωσης ήθους. Γι΄ αυτό διεκδικεί το δικαίωμα της πνευματικής ελευθερίας για το καταπιεσμένο γένος των γυναικών και ,αναστοχαζόμενη, εξομολογείται ότι
'' ....Η ελευθερία, μάλιστα δε και τα γράμματα, δίδουν εις τον άνθρωπον μεγάλην ευτολμίαν, μήτε τον αφίνουν να σύρεται ωσάν ζώον από την γνώμην των άλλων, τώρα ίσως οι παλιοί κάτοικοι τούτης της νήσου, όντες ακόμη πολλά βάρβαροι δια να έχουν τας γυναίκας ωσάν σκλάβας εστοχάσθηκαν να τας κρατούν κλεισμένας και αγραμμάτους...''
Παρά το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος του έργου της χάθηκε, η αναγνώρισή της ως της πρώτης Ελληνίδας πεζογράφου είναι μια κάποια δικαίωση ενός αγώνα για τα δικαιώματα των γυναικών . Ενός αγώνα σε κάποιες γωνιές του πλανήτη μας αναδεικνύεται τραγικά επίκαιρος, όπως απέδειξε η απονομή του Νόμπελ Ειρήνης στη νεαρή Πακιστανή Μαλάλα που διακινδύνευσε τη ζωή της , διεκδικώντας το δικαίωμα των γυναικών στην εκπαίδευση ... ( https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CE%BB%CE%B1_%CE%93%CE%B9%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%B1%CF%86%CE%B6%CE%AC%CE%B9 )

ΠΗΓΗ : http://prosarmogy.blogspot.gr

Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου,«Αυτοβιογραφία»

Ρέα Γαλανάκη, «Η Μεταμφίεση»:

Βίοι και πολιτεία γυναικών

του Γρηγόρη Πασχαλίδη  εδώ  

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ :

1. Ποιες είναι οι αντιδράσεις της  Ελισάβετ Μαρτινέγκου όταν πληροφορείται από το δάσκαλό της το γεγονός της Ελληνικής Επανάστασης; Ποιο αδιέξοδο ζει στην προσωπική της ζωή;
2. Με ποιο τρόπο η ίδια δικαιολογεί το φόβο της για το γάμο; Βρίσκετε ομοιότητες στο θέμα αυτό με την Ελένη Μπούκουρα; 
3. Ποια ήταν η θέση της γυναίκας στην αριστοκρατική ζακυνθινή κοινωνία του 19^ου αιώνα;
4. Να επισημάνετε τις διαφορές στη στάση των πατεράδων των δύο γυναικών στο θέμα της εκπαίδευσής τους και γενικά της χειραφέτησής τους.
5. Άσκηση 3 του σχολικού βιβλίου.
6. Σε ποια στιγμή της σύντομης ζωής της θεωρείται ότι η Ελισάβετ γράφει την Αυτοβιογραφία της; Πώς αποκαλύπτεται αυτό μέσα από το κείμενό μας;
7. Υποθέστε ότι η Ελισάβετ στέλνει ένα γράμμα στην Ελένη Μπούκουρα ή το αντίθετο. Θυμηθείτε ότι η Ελισάβετ έβρισκε στις επιστολές καταφύγιο εκτός από τη συγγραφή. Τι θα θέλατε να γράφει αυτό το γράμμα; Στηριχθείτε στις ομοιότητες και στις διαφορές της ζωής τους καθώς και στις ιστορικές συνθήκες της εποχής και γράψτε μια επιστολή για να την παρουσιάσουμε στην τάξη και να την αναρτήσουμε στην ιστοσελίδα του σχολείου μας.
8. Γράψτε μια επιστολή προς την Ελισάβετ και απαντήστε της στα ερωτήματα που τη βασανίζουν μέσα στη φυλακή του σπιτιού της.
9. Βρείτε από ένα πλαγιότιτλο για καθεμία από τις τρεις ενότητες του κειμένου.

 ΠΗΓΗ : http://2gym-ko.dod.sch.gr/

Eλισάβετ Mουτζάν Μαρτινέγκου, Αυτοβιογραφία from Georgia Dimitropoulou


 

ΨΗΦΙΣΜΑ ΤΗΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

ΕΚΔΗΛΩΣΗ-ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΗΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

 
Δευτέρα, 2 Νοεμβρίου 2015
Αμφιθέατρο του 2ου Πειραματικού Γυμνασίου Αθηνών

          

ΨΗΦΙΣΜΑ

 Η Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων, ως εκπρόσωπος του φιλολογικού κόσμου της χώρας διαμαρτύρεται έντονα και καταγγέλλει εμφατικά τις βεβιασμένες, άστοχες και εμβαλωματικές αποφάσεις, που έχουν εξαγγελθεί πρόσφατα και ήδη εφαρμόζονται από το Υπουργείο Παιδείας και οι οποίες συνεχίζουν την επί διετία υποβάθμιση και συρρίκνωση όλων των φιλολογικών μαθημάτων (Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία, Αρχαία Ελληνικά, Ιστορία) στο πρόγραμμα σπουδών του Γυμνασίου και του Λυκείου. Τόσο το αναλυτικό πρόγραμμα όσο και το ωρολόγιο πρόγραμμα των κύριων και καίριων αυτών μαθημάτων υφίστανται πρόχειρες και αστόχαστες μεταβολές με τη μείωση των ωρών διδασκαλίας τους, την περικοπή σημαντικών διδακτικών κειμένων και την ανάθεση διδασκαλίας τους σε καθηγητές άσχετων ειδικοτήτων.

Συγκεκριμένα:

Καταγγέλλουμε ως άκριτη και εσφαλμένη την αφαίρεση της διδασκαλίας του «Επιταφίου Λόγου» του Περικλή από την Γ΄ Λυκείου, ένα μνημειώδες κείμενο του αρχαιοελληνικού λόγου, από τα αριστουργήματα της παγκόσμιας Λογοτεχνίας που γαλούχησε γενιές ολόκληρες μαθητών, ακόμη και στα χρόνια της δικτατορίας και, επιπρόσθετα, διδάσκεται σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες.
Καταγγέλλουμε ως άστοχη και ανυποστήρικτη την ανάθεση διδασκαλίας της Ιστορίας σε καθηγητές μη φιλολόγους και ανεπαρκείς για το έργο αυτό, όπως, επίσης κρίνουμε άτοπη και αντιεπιστημονική την πρόσφατη διάκριση της Τοπικής από την Γενική Ιστορία και την ένταξή της στις «βιωματικές δραστηριότητες». Η Ιστορία είναι ολιστική επιστήμη και είναι ανάγκη να διδάσκεται από τους φιλολόγους καθηγητές, καθώς ο διδακτικός κατακερματισμός της υποβαθμίζει τόσο τη σημασία όσο και το μορφωτικό ρόλο του μαθήματος.
Καταγγέλλουμε ως αυθαίρετη και αδικαιολόγητη τη συρρίκνωση του μαθήματος της Λογοτεχνίας σε μία διδακτική ώρα στην Γ΄ Λυκείου, πράγμα που έχει ως συνέπεια αφενός τη στέρηση των μαθητών από το ευρύτατο φάσμα ιδεών, αξιών
και συναισθημάτων που καλλιεργούνται και μεταδίδονται μέσω των λογοτεχνικών κειμένων και αφετέρου την απουσία της σημαντικής, πέραν της μορφωτικής, κοινωνικής ευαισθητοποίησης των μαθητών, την οποία προσφέρει η μελέτη της λογοτεχνίας.
Θεωρούμε ότι καμία εκπαιδευτική μεταρρύθμιση δεν μπορεί να επιτευχθεί αποτελεσματικά χωρίς το στέρεο, παιδευτικό και ανθρωπιστικό υπόβαθρο όλων των φιλολογικών μαθημάτων που οικοδομούν τη γλωσσική συγκρότηση, την ιστορική συνείδηση, τη λογοτεχνική ευαισθησία και την πολιτισμική εμπειρία των νέων ανθρώπων. Ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης, όπως αυτή που διανύουμε, είναι απαραίτητη μια λελογισμένη και προσεκτική στάση αποτίμησης των θεμελιωδών εκπαιδευτικών και μορφωτικών αναγκών. Και επειδή, όπως υποστηρίζει ο Αριστοτέλης, «η τύχη των κρατών εξαρτάται, κατά βάση, από την εκπαίδευση των νέων», οι ιθύνοντες δεν θα πρέπει να ξεχνούν ότι ο Πολιτισμός, η Γλώσσα, η Λογοτεχνία, η Ιστορία δεν είναι τυχαία ανθρώπινα δημιουργήματα, αλλά επινοήθηκαν από τους ανθρώπους, για να δώσουν έκφραση και λύση σε προβλήματα ή ανάγκες της υλικής και πνευματικής ζωής τους. Για να έχουμε, λοιπόν, μιαν εκπαίδευση που μπορεί να οδηγήσει σε «πληρέστερη και δημοκρατική παιδεία» είναι ανάγκη να την θεμελιώσουμε στα κεκτημένα πολιτισμικά και πολιτιστικά μας εφόδια, και αυτό είναι το αίτημα μιας προοδευτικής και δημοκρατικής εκπαίδευσης, αφού πάντα ο καλλιεργημένος άνθρωπος και ο υπεύθυνος πολίτης θα ορίζονται με αναφορά στην κλασική παιδεία και τη γνώση που απέκτησαν.
Για όλους τους παραπάνω λόγους η Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων, εκπροσωπώντας τους φιλολόγους καθηγητές όλης της χώρας, καλεί τον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και όλους τους συναρμοδίους για την Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση να αναθεωρήσουν τις σχετικές με τα φιλολογικά μαθήματα αποφάσεις τους και να αποδώσουν σ’ αυτά την κεντρική θέση που πρέπει να έχουν στο Πρόγραμμα Σπουδών, ώστε να επιτελούν λυσιτελώς τον ουσιαστικό μορφωτικό ρόλο τους.

                                          Για το Διοικητικό Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος                                                                Η Γενική Γραμματέας
Αναστάσιος Αγγ. Στέφος                                                 Γεωργία Χαριτίδου

ΙΛΙΑΔΑ - ΡΑΨΩΔΙΑ Α : ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗΣ - ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

1)Ποια ορίζεται ως χρονική αφετηρία της διήγησης; (στίχ. 6)

2)Η τελευταία λέξη του λόγου του Χρύση (στίχ. 22: «ευλαβείσθε») τι άλλο δείχνει εκτός από ευλάβεια;

3)Γιατί ο Αγαμέμνονας διαπράττει «ύβρη» στο στίχο 29;

4)Να εξηγήσετε τον αναχρονισμό. (στίχ. 53)

5)Ο Όμηρος παρακάμπτει την ιεραρχία και δίνει στον Αχιλλέα την πρωτοβουλία για τη σύγκληση της συνέλευσης των Αχαιών. (στίχ. 55) Τι θέλει να τονίσει με αυτό;

6)Ποιος ήταν ο ιδανικός τύπος γυναίκας στην ομηρική εποχή; (στίχ. 116)

7)Να αναλύσετε την προοικονομία στους στίχους 142-146.

8)Να σχολιάσετε την υπακοή του Αχιλλέα στις υποδείξεις της θεάς Αθηνάς (στίχ. 218-219).

9)Ποια στάση κρατούσαν οι άλλοι Αχαιοί στη διαμάχη Αχιλλέα-Αγαμέμνονα; Τι προοικονομείται;

10)Να εξηγήσετε από άποψη ποιητικής τεχνικής την αναδρομική αφήγηση του Νέστορα (στίχ. 263-274).

11)Για ποιους λόγους ο Αχιλλέας έχει αποτραβηχτεί στην ακροθαλασσιά; (στίχ. 350)

12)Ποια αρχή διέπει τις σχέσεις θεών-ανθρώπων; (στίχ. 396)

13)Να παρουσιάσετε το αίτημα του Αχιλλέα προς τη μητέρα του (στίχ. 409-411) και να εξηγήσετε γιατί οι επιθυμίες του θεωρούνται απάνθρωπες και εκδικητικές.

14)Ποια στοιχεία ανθρωπομορφισμού προβάλλονται μέσα από την παρουσία της Θέτιδας. (στίχ. 358-428)

15)Να αναφέρετε τα επιχειρήματα της Θέτιδας στην ικεσία της προς το Δία (στίχ. 504-517). Ποιο ήταν τελικά το επιχείρημα που έπεισε το Δία;

16)Στη δευτερολογία της (στίχ. 553-560) η Ήρα εκφράζει μια διαβεβαίωση, μια αποκάλυψη και ένα φόβο. Να εντοπίσετε αυτά τα στοιχεία και να τα αναλύσετε.

17)Ποιες συμβουλές δίνει ο Ήφαιστος προς τη μητέρα του; (στίχ. 579-588)

18)Πώς ονομάζεται η τεχνική του Ομήρου στους στίχους 591-595 και γιατί τη χρησιμοποιεί;

19)Ποιο στοιχείο ανθρωπομορφισμού εντοπίζετε στο στίχο 600;

20)Γιατί η τοποθέτηση του Δία και της Ήρας σε διαφορετικά στρατόπεδα επιτείνει την αγωνία για την εξέλιξη της ιστορίας;

ΠΗΓΗ :http://mariagrivakou.blogspot.gr