"ΟΙ ΒΟΥΛΓΑΡΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ" (ΙΣΤΟΡΙΑ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ)

α. Ίδρυση  βουλγαρικού  κράτους :

Βούλγαροι : κατάγονταν από τη Ασία και είχαν καλή στρατιωτική και πολιτική οργάνωση

Τέλη 7^ου αι. : επιθέσεις στη βυζαντινή αυτοκρατορία  → καταλαμβάνουν την  περιοχή μεταξύ Αίμου - Δούναβη → υπογράφουν συνθήκη ειρήνης με τους Βυζαντινούς.

Η συνθήκη ειρήνης (680) : το Βυζάντιο συμφώνησε να δίνει στους Βούλγαρους  ετήσιο φόρο → αναγνώριση του βουλγαρικού κράτους.

Στις περιοχές που κατέλαβαν οι Βούλγαροι : βρήκαν πολλούς σλαβικούς πληθυσμούς

Σκοπός Βουλγάρων : να υποτάξουν τους σλαβικούς πληθυσμούς → το καταφέρνουν με επιθέσεις και συγκρούσεις.

Αποτέλεσμα : δημιουργία βουλγαρικού έθνους  (εθνογένεση Βουλγάρων)

Το βουλγαρικό έθνος δημιουργεί βουλγαρικό κράτος : αποτελείται από Σλάβους  και Βούλγαρους.

Τα χαρακτηριστικά του βουλγαρικού κράτους :

Οι Βούλγαροι :    - ήταν λίγοι στον αριθμό

-   υπερείχαν στρατιωτικά και πολιτικά

-   έδωσαν το όνομα και την οργάνωση του κράτους

Οι Σλάβοι :    - ήταν πολυάριθμοι

-   αποτελούσαν το λαό του κράτους

-   έδωσαν τη γλώσσα (Σλαβική)

-   αφομοίωσαν τους Βουλγάρους

β. Σχέσεις με το Βυζάντιο :

Σχέσεις : - εχθρικές → μακροχρόνιοι πόλεμοι

               - ειρηνικές → εμπορικές συναλλαγές

Χάνοι (ηγεμόνες των Βουλγάρων) : χρησιμοποιούσαν την ελληνική ως επίσημη γλώσσα.

864 : οι Βούλγαροι δέχτηκαν το χριστιανισμό από το Βυζάντιο → αυτό επηρέασε σημαντικά τις σχέσεις των δύο λαών (κυρίως στον πολιτισμό)

Οι Βούλγαροι και οι σχέσεις τους με το Βυζάντιο. from Χρήστος Τσατσούρης



 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ :

1. Πότε και πώς διαμορφώθηκε το βουλγαρικό έθνος ;
2. Ποιες ήταν οι σχέσεις των βουλγάρων με το Βυζάντιο ;

 

 

"ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΦΑΝΤΑΣΙΑΣ" - (ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΝΟΤΗΤΑ 4η)

                              Μετάφραση :

Πλέουμε περίπου τριακόσια στάδια και αγκυροβολούμε σε ένα μικρό και έρημο νησί. Αφού μείναμε πέντε μέρες στο νησί, την έκτη ξεκινάμε και την όγδοη διακρίνουμε πολλούς ανθρώπους να τρέχουν εδώ κι εκεί στο πέλαγος, οι οποίοι έμοιαζαν με εμάς σε όλα και στο σώμα και στο μέγεθος, εκτός από τα πόδια. Αυτά τα είχαν κατασκευασμένα από φελλό. Γι΄ αυτό  το λόγο, νομίζω, ονομάζονται  Φελλόποδες. Θαυμάζουμε λοιπόν βλέποντάς να μην βουλιάζουν, αλλά να μένουν πάνω στα κύματα και να βαδίζουν χωρίς φόβο. Αυτοί μας πλησιάζουν και μας καλωσορίζουν με ελληνική φωνή και λένε ότι βιάζονται να φτάσουν στην πατρίδα τους. Μέχρι ενός σημείου λοιπόν μας συνοδεύουν τρέχοντας δίπλα μας και έπειτα αλλάζουν δρόμο και προχωρούν ευχόμενοι σ΄ εμάς  καλό ταξίδι.

Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου:Ενότητα 4 : Ένα ταξίδι επιστημονικής φαντασίας from katerina Prokopiou

Φύλλο εργασίας :

 

ενοτητα 4 αρχ.α γυμν from varalig

 ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ : η φωνή

ΑΣΚΗΣΕΙΣ:

Α.Να συμπληρωθούν τα κενά με την κατάλληλη λέξη από το λεξιλογικό πίνακα του βιβλίου.

1.Τα γράμματα της αλφαβήτου χωρίζονται σε ………………. και σύμφωνα.

2.Χαρακτηριστικό της δημοκρατίας είναι η ……………………….. στα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

3.Έμεινε …………………. , μόλις συνειδητοποίησε ότι είχε αποτύχει στις εξετάσεις.

4.Η ………………….. που έκαναν μεταξύ τους κρατήθηκε μυστική.

5.Όλοι συμφώνησαν ότι οποιεσδήποτε ρατσιστικές ιδεολογίες και ενέργειες είναι απαράδεκτες. Μόνη ………………………… ήταν οι απόψεις κάποιων ακραίων , οι οποίοι απομονώθηκαν.

6.Ο γιατρός συνέστησε στον τραγουδιστή  ………………., καθώς τον τελευταίο καιρό είχε κουράσει τις φωνητικές του χορδές.

7.Το μόνο παλιό αντικείμενο που υπάρχει στο σπίτι είναι ένας παλιός ……………………., κληρονομιά από τον παππού μας.

8.Η κατάσταση ήταν τραγική στη συνέλευση. Κανείς δε συζητούσε ήρεμα και πολιτισμένα , όλοι ……………….. .

9. Στο γόνιμο διάλογο επιτρέπονται όχι μόνο οι ίδιες απόψεις αλλά και οι …………………….

10.Η χορωδία είχε πολύ καλές φωνές αλλά σε κάποια σημεία ακούστηκαν και κάποιες ……………………………

11. Είναι πραγματικά ενοχλητικό να ακούς ……………………… τραγουδιστές.

12.Όταν οι μύριοι του Ξενοφώντα αντίκρυσαν τη θάλασσα, όλοι μαζί ………………………… «θάλαττα,θάλαττα»!

Β. Να βρείτε συνώνυμα και αντώνυμα.

	συνώνυμα	αντώνυμα
εύφωνος
μεγαλόφωνος
φωνασκώ
διαφωνία
πολυφωνία

ΠΗΓΗ : http://agapotaarxaia.blogspot.gr 

 

ΟΔΥΣΣΕΙΑ - ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΤΗ ΜΕ ΑΣΚΗΣΕΙΣ - ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Ένα πολύ χρήσιμο βοήθημα από τη Σοφία Χαντζή

οδυσσεια τετραδιο μαθητη from sofiahantzi

 

"ΟΙ ΣΛΑΒΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ" (ΙΣΤΟΡΙΑ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ)

Άβαροι : - λαός ουννικής (μογγολικής) καταγωγής

-   ίδρυσαν ισχυρή αυτοκρατορία στην κεντρική Ευρώπη (6^ος αι.)

-   επιθέσεις στα βυζαντινά εδάφη μαζί με τους Σλάβους

Άβαροι και Σλάβοι : πολιόρκησαν τη Θεσσαλονίκη → απέτυχαν

Σλάβοι : - νομάδες με ιδιότυπη (ξεχωριστή) πολιτική οργάνωση

               - εγκατεστημένοι τον 6^ο αι. βόρεια του Δούναβη 

               - κάνουν επιδρομές στα βυζαντινά εδάφη 

Σκλαβηνίες : αυτόνομες πολιτικά περιοχές σλαβικού πληθυσμού ανάμεσα στους Έλληνες στην ηπειρωτική Ελλάδα. (από τις αρχές του 7^ου αι.)

Σλάβοι πολεμιστές

Οι πληθυσμοί των σκλαβηνιών :

 - αρχικά επιθέσεις και λεηλασίες → προβλήματα επικοινωνίας Κων/λης με Θεσ/νίκη και ευρωπαϊκές επαρχίες.

 - αργότερα ανάπτυξη οικονομικών και κοινωνικών σχέσεων με τους ελληνικούς πληθυσμούς → επηρεάστηκαν από τον ελληνικό πολιτισμό.

9^ος - 10^ος αι. : οι Σλάβοι εντάχθηκαν ομαλά  στη βυζαντινή κοινωνία στις κεντρικές και νότιες περιοχές των Βαλκανίων.

Εξελληνισμός των Σλάβων σε τρία στάδια :

1. υποτάχτηκαν στρατιωτικά στο Βυζάντιο
2. έγιναν χριστιανοί
3. αφομοιώθηκαν κοινωνικά και εθνολογικά (δεν ξεχώριζαν πια από τους Έλληνες).

1. οι σλαβοι και οι σχεσεισ τουσ με το βυζαντιο from mavraroda

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ :

1. Ποια ήταν η πολιτική και στρατιωτική οργάνωση των Σλάβων και των Αβάρων ;
2. Τι ήταν οι σκλαβηνίες και ποιες ήταν οι σχέσεις τους με τον ελληνικό πληθυσμό ;
3. Σε ποια στάδια ολοκληρώθηκε ο εξελληνισμός των Σλάβων ;

 

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΠΗΓΩΝ (Α' ΜΕΡΟΣ) ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ Β΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

 

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΩΝ ΠΗΓΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΝΕΟΤΕΡΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ 

ΣΕΛΙΔΕΣ 7-44

1. Σελ. 9: Η θρησκευτική στάση του Κωνσταντίνου (έναντι των ειδωλολατρών)

Από το κείμενο γίνεται φανερό ότι ο Κωνσταντίνος δεν ήθελε να προσβάλει τους ειδωλολατρικούς πληθυσμούς της αυτοκρατορίας του. Αυτό αποδεικνύεται από τα εξής στοιχεία: α) Βαφτίστηκε χριστιανός μόνο κατά τον τελευταίο χρόνο της ζωής του. β) Διατήρησε το ανώτατο θρησκευτικό αξίωμα της ειδωλολατρικής θρησκείας σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. γ) Σεβάστηκε τον περσικό θεό Μίθρα, ο οποίος ταυτιζόταν με τον Ήλιο και τον Απόλλωνα και του οποίου η λατρεία είχε διαδοθεί σε όλη την αυτοκρατορία, αλλά και μεταξύ μελών της οικογένειάς του.

2. Σελ. 17: Ποια πράγματα ζητά ο Γελίμερος από τον Φάρα και για ποιο λόγο τα χρειάζεται;

Ο Γελίμερος ζητά μια κιθάρα, ένα καρβέλι ψωμί και ένα σφουγγάρι. Την κιθάρα την χρειαζόταν, επειδή ήταν καλός κιθαριστής, είχε συνθέσει ένα ωραίο τραγούδι και ήθελε να το εκτελέσει. Το ψωμί το χρειαζόταν, γιατί από τότε που ανέβηκε στο βουνό δεν είχε φάει ψημένο ψωμί. Το σφουγγάρι το χρειαζόταν για να πλύνει το μάτι του που είχε μολυνθεί από φλεγμονή εξαιτίας της απλυσιάς.

3. Σελ. 20: Ποια στοιχεία του κειμένου (Γένεση των θεμάτων και επικράτηση της Ελληνικής) αποδεικνύουν τον σταδιακό εξελληνισμό του βυζαντινού κράτους;

α) Η λατινική αντικαθίσταται από την ελληνική γλώσσα, β) λατινικοί στρατιωτικοί όροι αντικαθίστανται από τους αντίστοιχους ελληνικούς, γ) η ονομασία «θέμα» για τις νέες επαρχίες ήταν ελληνική και συγγένευε με τη λέξη «θέση».

4. Σελ. 30: Τι ζήτησε ο Μαμούν από τους βυζαντινούς αυτοκράτορες, ποια βιβλία του έστειλαν, τι έκανε με αυτά και ποιο ήταν το αποτέλεσμα των προσπαθειών του;

Ο Μαμούν ζήτησε από τους αυτοκράτορες να του στείλουν βιβλία των αρχαίων Ελλήνων, εκείνοι του έστειλαν τόμους του Αριστοτέλη, του Πλάτωνα, του Ιπποκράτη, του Γαληνού, του Ευκλείδη, του Πτολεμαίου κ.ά. Ο Μαμούν έβαλε να τα μεταφράσουν στα Αραβικά, ενθάρρυνε τους υπηκόους του να τα μελετήσουν, με αποτέλεσμα στα χρόνια του να αναπτυχθεί η επιστημονική σκέψη.

5. Σελ. 34: Ποια ήταν τα επιχειρήματα των εικονομάχων;

α) Οι εικόνες είναι είδος ειδωλολατρίας, β) απαγορεύεται η προσκύνηση κατασκευασμάτων των ανθρώπινων χεριών, γ) δεν υπάρχει κάποια παράδοση της Εκκλησίας που να επιτρέπει τη λατρεία των εικόνων, δ) ο Θεός απαγορεύει την προσκύνησή τους.

6. Σελ. 34: Ποια ήταν τα επιχειρήματα των εικονολατρών σύμφωνα με τον Ιωάννη τον Δαμασκηνό;

α) Οι Χριστιανοί λατρεύουν και τιμούν αντικείμενα όπως ο σταυρός και η λόγχη, με τα οποία βασανίστηκε ο Χριστός. Γιατί να μην τιμούν και τις εικόνες που είναι εντελώς αθώες; β) Όταν καταστρέφεται το ξύλο ενός σταυρού ή ενός εικονίσματος, οι πιστοί το πετάν στη φωτιά. Άρα δεν προσκυνούν το υλικό, το ξύλο, αλλά τη μορφή που εικονίζεται.  

7. Σελ. 36: (Λέων ο Φιλόσοφος και Μαγναύρα). Ποιος ήταν ο διευθυντής της Σχολής της Μαγναύρας, ποια μαθήματα διδάσκονταν και από ποιους; Ποια ήταν η δράση του Βάρδα και ποια τα αποτελέσματα αυτής της δράσης;

Διευθυντής της σχολής ήταν ο Λέων ο Φιλόσοφος. Διδάσκονταν η γεωμετρία από το Θεόδωρο, η αστρονομία από το Θεοδήγιο και η γραμματική από τον Κομητά. Ο Βάρδας έδινε χρήματα στη σχολή, επισκεπτόταν συχνά τους μαθητές, για να τους δώσει θάρρος να ασχοληθούν με ό,τι τους ενδιέφερε. Ως αποτέλεσμα η επιστήμη στην εποχή του σημείωσε μεγάλη πρόοδο.

8. Σελ. 36: Σε ποιες επιστήμες ξεχώριζε ο Φώτιος και ποιους συναγωνιζόταν στη γνώση; Ποιες ήταν οι αρετές του;

Ο Φώτιος είχε γνώσεις στη γραμματική, την ποίηση, τη ρητορική, τη φιλοσοφία, την ιατρική και άλλες επιστήμες, με αποτέλεσμα να συναγωνίζεται στη γνώση όχι μόνο του συγχρόνους του, αλλά και τους ίδιους τους αρχαίους. Οι αρετές του ήταν το ταλέντο, οι σπουδές, ο πλούτος που τον ξόδευε για να αγοράζει βιβλία, η φιλοδοξία να διαβάζει βιβλία, για να αποκτά γνώσεις.

9. Σελ. 39: (Η ανασκευή της θεωρίας των τριών γλωσσών). Ποια επιχειρήματα οι λατίνοι επίσκοποι χρησιμοποίησαν εναντίον του Κωνσταντίνου/Κύριλλου για τη μετάφραση της Αγίας Γραφής στη σλαβική γλώσσα και πώς τους απάντησε εκείνος;

Τα επιχειρήματα των λατίνων επισκόπων ήταν τα εξής: α) δεν υπήρχε καμιά παράδοση της Εκκλησίας που να δικαιώνει τον Κύριλλο, β) οι μόνες γλώσσες στις οποίες επιτρέπεται να δοξάζεται γραπτά ο Θεός είναι η Ελληνική. η Λατινική και η Εβραϊκή. Ο Κύριλλος τους απάντησε ότι όπως ο Θεός έδωσε τον ήλιο, τον αέρα και τη βροχή σε όλους τους ανθρώπους, έτσι έδωσε και σε κάθε λαό από μια γλώσσα για να τον δοξολογεί. Επομένως οι Σλάβοι έχουν το δικαίωμα να δοξάζουν το Θεό στη δική τους γλώσσα.

10. Σελ. 40: Ποιες αιρετικές απόψεις αποδίδει ο πατριάρχης Φώτιος στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία;

1) Η πρακτική της νηστείας του Σαββάτου, 2) η συντόμευση της Σαρακοστής κατά μια εβδομάδα, 3) η απαγόρευση στους ιερείς να παντρεύονται, 4) η άποψη ότι μόνο οι επίσκοποι μπορούν να τελούν το μυστήριο του χρίσματος, 5) η θεωρία της διπλής εκπόρευσης του Αγίου Πνεύματος (και από τον Πατέρα και από τον Υιό).

11. Σελ. 41: (Επιστολή του Φωκά στον χαλίφη): Ποια είναι τα σχέδια του Νικηφόρου Φωκά μετά τις πρώτες νίκες του εναντίον των Αράβων;

Ο Νικηφόρος Φωκάς ισχυρίζεται ότι σχεδιάζει σύντομα να καταλάβει την Αντιόχεια στη Συρία, την Αίγυπτο και τα πλούτη της και στη συνέχεια να κατακτήσει Ανατολή και Δύση, για να διαδώσει τον Χριστιανισμό.

12. Σελ. 41: (Η προσωπικότητα του Βασιλείου) Ποιες ενέργειες έκανε ο Βασίλειος πριν ξεκινήσει τις εκστρατείες του και ποια ήταν η κυριότερη πολεμική αρετή του;

Ο Βασίλειος α) καθάρισε το κράτος από τους βαρβάρους, β) κυριάρχησε στο εσωτερικό του κράτους, γ) περιόρισε τη δύναμη της αριστοκρατίας, δ) δημιούργησε μια ομάδα ικανών και έμπιστων συνεργατών. Η κυριότερη πολεμική αρετή του ήταν το πείσμα του να πετύχει τον σκοπό που είχε θέσει, πολεμώντας ανεξάρτητα από τις καιρικές συνθήκες.

13. Σελ. 44: Τι έκανε ο Ρώσος τσάρος Βλαδίμηρος για να πείσει τους Βυζαντινούς να του στείλουν ως νύφη την αδερφή του αυτοκράτορα και πώς αντέδρασαν οι Βυζαντινοί;

Ο Βλαδίμηρος κατέλαβε την βυζαντινή πόλη Χερσώνα και απειλούσε ότι θα καταστρέψει την Κωνσταντινούπολη. Οι Βυζαντινοί δέχτηκαν να στείλουν την Άννα, με την προϋπόθεση ο Βλαδίμηρος να βαφτιστεί χριστιανός, κάτι που ο Ρώσος τσάρος αποδέχτηκε.

 ΠΗΓΗ : http://diavatagirgenis.blogspot.gr/

 

"ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΑΘΗΝΑΙΩΝ" - (ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΝΟΤΗΤΑ 3η )

                                                      Μετάφραση : 

Οι Αθηναίοι, όπως και αυτοί που κατοικούν στις άλλες πόλεις, ασχολούνται με πολλά επαγγέλματα, για να αποκτούν τα απαραίτητα αγαθά για τη ζωή τους : Ο Ναυσικύδης, που ήταν ναυτικός φρόντιζε για τον εαυτό του και τους δικούς του, και το ίδιο ακριβώς έκαναν ο Ξένων ο έμπορος και ο Ξενοκλής ο μικροπωλητής. Ο Πολύζηλος συντηρούσε τον εαυτό του και τους δούλους του από την παραγωγή κριθάλευρου και επιπλέον πολλές φορές πρόσφερε δημόσια υπηρεσία με δικά του χρήματα. Ο Γλαύκων από το Χολαργό ήταν γεωργός και έτρεφε βόδια, ο Δημέας εξασκούσε την τέχνη της κατασκευής χλαμύδων και οι περισσότεροι από τους κατοίκους των Μεγάρων εξασκούν την τέχνη της  κατασκευής  εξωμίδων. Πολλοί από τους τεχνίτες μάθαιναν καλά κάποια τέχνη, όπως των μαρμαράδων, των κεραμέων, των μαραγκών, των τσαγκάρηδων και εξασφάλιζαν πάρα πολλά αναγκαία για τη ζωή τους.

 ΤΟΝΟΙ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΑ

 

ΤΟΝΟΙ – ΠΝΕΥΜΑΤΑ

Ι. ΤΟΝΟΙ

Οξεία (/)	Περισπωμένη (/\)	Βαρεία (\)
ά, αί	ᾶ, αῖ	ὰ, αὶ

ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΟΝΙΣΜΟΥ

1.      Στη λήγουσα, αντί για οξεία βάζουμε βαρεία, αρκεί να μην ακολουθεί στίξη, π.χ. μητρός τε καὶ πατρός.

2.      Η βραχύχρονη συλλαβή, όταν τονίζεται, παίρνει πάντα οξεία, π.χ. ἐμπόρων, λέγω.

3.      Η προπαραλήγουσα, όταν τονίζεται, παίρνει πάντα οξεία, π.χ. βούλομαι, πρόγονος.

4.      Μακρόχρονη παραλήγουσα πριν από βραχύχρονη λήγουσα παίρνει περισπωμένη, π.χ. κῆδος, παῖδες.

5.      Μακρόχρονη παραλήγουσα πριν από μακρόχρονη λήγουσα παίρνει πάντα οξεία, π.χ. Ἑλλήνων.

Μας βοηθά πρακτικά η ακόλουθη παρατήρηση:

→ Όταν η λήγουσα είναι μακρόχρονη και τονίζεται η παραλήγουσα παίρνει πάντα οξεία, π.χ. κήποις, πολίταις.

Επίσης:

6.      Όταν η λήγουσα είναι μακρόχρονη, δεν τονίζεται η προπαραλήγουσα, π.χ.  πρόγονοι, προγόνων, προγόνοις.

7.      Το –α στην κατάληξη των ουδετέρων είναι πάντα βραχύχρονο, π.χ. σῶμα, αἷμα.

8.      Η γενική και η δοτική της α’ και της β’ κλίσης, όταν τονίζονται στη λήγουσα, παίρνουν περισπωμένη, π.χ. θεοῦ, θεῶν – τιμῇ, τιμαῖς.

9.      Η κατάληξη –ας στην α’ κλίση είναι μακρόχρονη, π.χ. πολίτας.

10.  Η γενική πλ. της α’ κλίσης τονίζεται πάντα στη λήγουσα και παίρνει περισπωμένη, π.χ. πολιτῶν, πολιτειῶν.

ΙΙ. ΠΝΕΥΜΑΤΑ → όταν η λέξη αρχίζει από φωνήεν, δίφθογγο ή ρ

Δασεία	Ψιλή [→ απουσία δασύτητας]
(	)

ΚΑΝΟΝΑΣ

Οι λέξεις που αρχίζουν από υ ή ρ παίρνουν δασεία, π.χ. ὑγιής, ῥοῦς.

ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΟΔΗΓΙΑ:

Για να καταλάβουμε αν μια λέξη παίρνει ψιλή ή δασεία, την κάνουμε β’ συνθετικό μιας σύνθετης λέξης, χρησιμοποιώντας ως α’ συνθετικό μια από τις προθέσεις κατά, ἐπί, ὑπό, ἀπό, κοκ.

Αν κατά τη σύνθεση το τ, το π και το κ τραπούν αντίστοιχα σε θ, φ και χ, τότε η αρχική λέξη μας παίρνει δασεία.

π.χ. ημέρα – καθημερινός, άρα: ἡμέρα

Βοηθητικός πίνακας για τη θέση των τόνων:

ά, ὰ, ᾶ	ἀ, ἁ	ἄ, ἅ	Ἄ, Ἅ	ἆ, ἇ - Ἆ, Ἇ
αί, αὶ, αῖ	αἰ, αἱ	αἴ, αἵ	Αἴ, Αἵ	αἶ, αἷ - Αἶ, Αἷ

Ασκήσεις

1.      Στις παρακάτω λέξεις του κειμένου να δικαιολογήσετε τον τόνο:

Ἀθηναῖοι, καί, ἑτέρας, κατοικοῦντες, πολλά, βίῳ, ἐπιτηδεύουσι, ἀναγκαῖα, πορίζωνται, Ναυσικύδης, ναύκληρος, σώματος, οἰκείοις, ἐσπούδαζε, ἐποίουν, Ξένων, ἔμπορος, κάπηλος

2.      Στο παρακάτω κείμενο να τονίσετε τις υπογραμμισμένες λέξεις:

Πολυζηλος ἀπὸ ἀλφιτοποιίας ἑαυτὸν καὶ οἰκετας ἐτρεφε, ἐτι δὲ πολλάκις τῇ πολει ἐλειτουργει. Γλαυκων ὁ Χολαργεὺς ἐγεωργει καὶ βοῦς ἐτρεφε, Δημεας δὲ ἀπὸ χλαμυδουργίας διετρεφετο, Μεγαρεων δ’ οἱ πλειστοι ἀπὸ ἐξωμιδοποιίας. Οὐκ ὀλίγοι τῶν πολιτῶν τεχνην τινα ἐξεμανθανον, οἷον τὴν τῶν λιθοξοων, κεραμεων, τεκτονων, σκυτοτομων, καὶ πλειστα ἐπιτηδεια τῷ βιῳ ἐξειργαζοντο.

3.      Να αναλυθούν οι παρακάτω λέξεις στα συνθετικά τους:

αφορισμός, εφαπτομένη, έφιππος, αφοπλίζω, καθολικός

Τι συμπεραίνετε για το πνεύμα που παίρνουν τα β’ συνθετικά  τους;


ΠΗΓΗ :http://ancientgreekformoderngreekstudent.blogspot.gr/

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΠΗΓΩΝ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ - (2 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ)

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΠΗΓΩΝ

 «Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην ελευθερία»

Σελ. 25, πηγή 4

Το παράθεμα είναι ένα απόσπασμα από το έργο του Ανώνυμου, «Ελληνική Νομαρχία», που εκδόθηκε το 1806.Απευθύνεται σε όλους τους σκλαβωμένους Έλληνες και σχετίζεται με την ελευθερία τους. Ο συγγραφέας πιστεύει ότι η παιδεία είναι βασική προϋπόθεση, για να ελευθερωθεί το υπόδουλο ελληνικό γένος. Αναφέρει στοιχεία σχετικά με την εκπαίδευση στην Ελλάδα και συγκρίνει την κατάσταση που επικρατεί στην εποχή του με τα προηγούμενα χρόνια. Τονίζει ότι υπάρχουν δύο και τρία σχολεία στις ελληνικές πόλεις και διδάσκονται μαθήματα, όπως η Λογική και η Φυσική.

Γνωρίζουμε πράγματι ότι οι Έλληνες έμποροι  που έμεναν ή ταξίδευαν στο εξωτερικό έρχονταν σε επαφή με τις ιδέες του Διαφωτισμού. Στήριζαν οικονομικά την έκδοση βιβλίων και τη δημιουργία σχολείων στον υπόδουλο ελληνικό χώρο, γιατί συνέδεαν τη μόρφωση με την ελευθερία. Έτσι άλλαξε ο τρόπος που οι Έλληνες αντιμετώπιζαν το μέλλον τους και έδωσαν ιδιαίτερη βαρύτητα στην εκπαίδευση, θεωρώντας την απαραίτητη για την απελευθέρωσή τους.

«Μία από τις επαναστατικές προκηρύξεις του Αλέξανδρου Υψηλάντη»

Σελ. 29, πηγή 2

Το παράθεμα είναι απόσπασμα μιας από τις επαναστατικές προκηρύξεις που εξέδωσε ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, στο στρατόπεδο του Ιάσιου στις 24 Φεβρουαρίου 1821.Είχε ήδη αποφασιστεί από τη Φιλική Εταιρεία η επανάσταση να ξεκινήσει από τις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες. Με τίτλο «Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος» ο αρχηγός της Φιλικής Εταιρείας καλεί τους Έλληνες στα όπλα, προκειμένου να αγωνιστούν για το υψηλότερο αγαθό του ανθρώπου, την ελευθερία και για την ορθόδοξη πίστη.  Για να τους πείσει χρησιμοποιεί διάφορα επιχειρήματα, όπως :

 α) οι λαοί της Ευρώπης προ πολλού ξεσηκώθηκαν για τα ίδια ακριβώς ιδανικά, κάνοντας σαφή αναφορά στη Γαλλική επανάσταση του 1789.

 β) οι Έλληνες, γνήσιοι απόγονοι των αρχαίων προγόνων τους, πρέπει να δώσουν το αγωνιστικό παρόν σε όλες τις μάχες.

 γ) ο Υψηλάντης τους ενθαρρύνει λέγοντας ότι πολλοί Ευρωπαίοι, συμμεριζόμενοι τον αγώνα των Ελλήνων θα σταθούν στο πλευρό τους, ηθικά και υλικά.

δ)  κάνει λόγο για μια μεγάλη δύναμη που θα συμπαρασταθεί στον αγώνα τους και φυσικά αναφέρεται στη Ρωσία, η οποία και στο παρελθόν είχε υποκινήσει επαναστατικές ενέργειες στον ελλαδικό χώρο (Ορλωφικά, κίνημα Λάμπρου Κατσώνη).

 ε) τέλος, πιστεύει ότι η ελευθερία πρέπει να επιστρέψει στη γη που τη γέννησε, στην «κλασική γη της Ελλάδος», όπως αναφέρει.

Πρόκειται λοιπόν για ένα πολεμικό προσκλητήριο, που τονίζει την ιστορική συνέχεια των Ελλήνων και την αξία του να μάχονται για την ελευθερία τους.