ΟΙ ΚΟΜΝΗΝΟΙ ΚΑΙ Η ΜΕΡΙΚΗ ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ (ΙΣΤΟΡΙΑ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ)

Αλέξιος Α' Κομνηνός

α. Κατάσταση της αυτοκρατορίας :

1081 - 1118 : αυτοκράτορας ο Αλέξιος Α’ Κομνηνός : το Βυζάντιο δέχεται   επιθέσεις σε όλα τα μέτωπα :

Νορμανδοί : απειλούν τις ακτές της Ηπείρου

Κουμάνοι και Πατζινάκες : λεηλατούν τα Βαλκάνια

Σελτζούκοι Τούρκοι : κατακτούν μεγάλο μέρος της Μ. Ασίας

β. Εσωτερική πολιτική :

Κομνηνοί : στηρίχτηκαν στους ευγενείς, εφαρμόζοντας την «Πρόνοια»

Πρόνοια :  ισόβια παραχώρηση αγροκτημάτων και φορολογικών εσόδων στους ευγενείς (προνοιάριοι ή στρατιώτες) με αντάλλαγμα την παροχή στρατιωτικών υπηρεσιών.

→     Οι προνοιάριοι έγιναν άρχουσα τάξη στο Βυζάντιο

→   Οι απλοί αγρότες ζούσαν στην αθλιότητα

γ. Εξωτερικές επιτυχίες :

       Αλέξιος : - ανέκτησε τη δυτική Μ. Ασία εκμεταλλευόμενος τις επιχειρήσεις  Α’             των σταυροφόρων εκεί και υπογράφοντας μαζί τους συμφωνίες

-   απαλλάχτηκε από τους Κουμάνους και τους Πατζινάκες  με  διπλωματία και πόλεμο.

       Ιωάννης : -  κατέκτησε ξένα κρατίδια στη Μ. Ασία

         Κομνηνός  -  επέβαλε την κυριαρχία του στους Σέρβους

                              -  προσπάθησε να θέσει υπό βυζαντινή επιρροή τους Ούγγρους

Ο θάνατος του Ιωάννη Β΄ και η στέψη του Μανουήλ, Χειρόγραφο Paris XIIs

       Μανουήλ : - ακολούθησε φιλοδυτική πολιτική, στηρίχτηκε στους Λατίνους

         Κομνηνός    - έκανε ειρήνη με τους Ούγγρους, ταπείνωσε τους Σέρβους

                                - συνέχισε τις εκστρατείες εναντίον των Σελτζούκων

δ. Η στρατιωτική κατάρρευση :

1176 : μάχη στο Μυριοκέφαλο : - ήττα των Βυζαντινών από τους Σελτζούκους

                                                - οριστική απώλεια της Μ. Ασίας

                                              - εξισλαμισμός μικρασιατικών πληθυσμών → οι   Τούρκοι σταθεροποιούνται στη Μ. Ασία

Αίτια εξισλαμισμού :  καταλήψεις πόλεων, σφαγές, πείνα, πανούκλα, φυγή των  χριστιανών στις γειτονικές χώρες.

 

2. Oι Kομνηνοί και η μερική αναδιοργάνωση της αυτοκρατορίας from Kvarnalis75




Διαβάστε για την εποχή των Κομνηνών :

 
Μάρω Δούκα, Ένας σκούφος από πορφύρα 

"Ποιος ήταν ο Αλέξιος Κομνηνός που θα πολεμούσε σε Ανατολή και Δύση για να σώσει το Βυζάντιο από το χείλος του γκρεμού; Ποιες γυναίκες τον αγάπησαν; Ποιος προσπαθούσε να τον δηλητηριάσει; Γιατί η θυγατέρα του, η Άννα Κομνηνή, μισούσε τον αδερφό της, το συναυτοκράτορα Ιωάννη; Γιατί η γυναίκα του, η Ειρήνη Δούκα, προωθούσε το Νικηφόρο Βρυέννιο στο θρόνο; Άνθρωποι και γεγονότα, αποτυχίες, δάκρυα και καημοί, ελπίδες, οράματα που έσβησαν, χαρές που εξανεμίστηκαν, μικρότητες και πάθη. Το μυθιστόρημα "Ένας σκούφος από πορφύρα" φιλοδοξεί να ζωντανέψει την τελευταία αναλαμπή του Βυζαντίου και να μας ταξιδέψει σ’ εκείνα τα δύσκολα χρόνια, μέσα από την αφήγηση ενός άσημου παλατιανού, που αποσυρμένος στη Σινώπη του Πόντου, ξαναθυμάται, έμπλεος δέους, τα περασμένα." (από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Ο Καβάφης και οι ... Κομνηνοί !

Άννα Κομνηνή

 Στον πρόλογο της Aλεξιάδος της θρηνεί,
για την χηρεία της η Άννα Κομνηνή.

Εις ίλιγγον είν’ η ψυχή της. «Και
ρείθροις δακρύων», μας λέγει, «περιτέγγω
τους οφθαλμούς..... Φευ των κυμάτων» της ζωής της,
«φευ των επαναστάσεων». Την καίει η οδύνη
«μέχρις οστέων και μυελών και μερισμού ψυχής».

Όμως η αλήθεια μοιάζει που μια λύπη μόνην
καιρίαν εγνώρισεν η φίλαρχη γυναίκα·
έναν καϋμό βαθύ μονάχα είχε
(κι ας μην τ’ ομολογεί) η αγέρωχη αυτή Γραικιά,
που δεν κατάφερε, μ’ όλην την δεξιότητά της,
την Βασιλείαν ν’ αποκτήσει· μα την πήρε
σχεδόν μέσ’ απ’ τα χέρια της ο προπετής Ιωάννης. 

Άννα Δαλασσηνή

 Εις το χρυσόβουλλον που έβγαλ’ ο Aλέξιος Κομνηνός
για να τιμήσει την μητέρα του επιφανώς,
την λίαν νοήμονα Κυρίαν Άννα Δαλασσηνή —
την αξιόλογη στα έργα της, στα ήθη —
υπάρχουν διάφορα εγκωμιαστικά:
εδώ ας μεταφέρουμε από αυτά
μια φράσιν έμορφην, ευγενική
«Ου το εμόν ή το σον, το ψυχρόν τούτο ρήμα, ερρήθη».

 Μανουήλ Κομνηνός

 Ο βασιλεύς κυρ Μανουήλ ο Κομνηνός
μια μέρα μελαγχολική του Σεπτεμβρίου
αισθάνθηκε τον θάνατο κοντά. Οι αστρολόγοι
(οι πληρωμένοι) της αυλής εφλυαρούσαν
που άλλα πολλά χρόνια θα ζήσει ακόμη.
Ενώ όμως έλεγαν αυτοί, εκείνος
παληές συνήθειες ευλαβείς θυμάται,
κι απ’ τα κελλιά των μοναχών προστάζει
ενδύματα εκκλησιαστικά να φέρουν,
και τα φορεί, κ’ ευφραίνεται που δείχνει
όψι σεμνήν ιερέως ή καλογήρου.

Ευτυχισμένοι όλοι που πιστεύουν,
και σαν τον βασιλέα κυρ Μανουήλ τελειώνουν
ντυμένοι μες στην πίστι των σεμνότατα.

 (Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984) 

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ :

1.  Ποια ήταν η κατάσταση στη βυζαντινή αυτοκρατορία, όταν ανέβηκε στο θρόνο ο Αλέξιος Α' Κομνηνός ;
2.  Ποια πολιτική ακολούθησε στο εσωτερικό του κράτους και στο εξωτερικό ;
3. Ποια ήταν η εξωτερική πολιτική που ακολούθησαν ο Ιωάννης και ο Μανουήλ Κομνηνός ;
4. Τι γνωρίζετε για τη μάχη στο Μυριοκέφαλο και τις συνέπειες της ήττας των Βυζαντινών;