ΚΩΣΤΑ ΤΑΧΤΣΗ - "ΚΙ ΕΧΟΥΜΕ ΠΟΛΕΜΟ" (ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ)

·        Το μυθιστόρημα του Κώστα Ταχτσή με τον τίτλο ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΣΤΕΦΑΝΙ είναι ένας εσωτερικός μονόλογος της πρωταγωνίστριας Νίνας που αποσκοπεί στο να τη βοηθήσει να βάλει σε τάξη σκέψεις και συναισθήματα.

·        Αφηγήτρια στο απόσπασμα είναι η Νίνα, μια πενηντάχρονη γυναίκα, παντρεμένη στον τρίτο της γάμο, η οποία αναπολεί τη ζωής της. Η αφήγησή της είναι γεμάτη από μνήμες και εικόνες του παρελθόντος. Η σκέψη της ανατρέχει στο παρελθόν, σε καταστάσεις και γεγονότα που υπήρξαν καταλυτικά για την ίδια και συνέβαλαν στο να πάρει η ζωή της τη συγκεκριμένη τροπή.

·        Η Νίνα αφηγείται τη δική της ζωή αλλά παράλληλα αφηγείται και τη ζωή της δεύτερης πρωταγωνίστριας του έργου, της Εκάβης, είτε µέσα από περιγραφές είτε µέσα από τον ίδιο το λόγο της Εκάβης.

·        Το συγκεκριμένο απόσπασμα δείχνει τις αντιδράσεις των μελών της οικογένειάς της και του κοινωνικού της περίγυρου, την περίοδο της έκρηξης του πολέμου του 1940.

·        Παρουσιάζονται οι ιδιωτικές όψεις μιας κορυφαίας ιστορικής στιγμής, όψεις αθέατες για τους μεταγενέστερους.

·        Οι πρωταγωνιστές του κειμένου δεν είναι σε θέση να συνειδητοποιήσουν ακόμα την τραγικότητα των περιστάσεων γιατί αιφνιδιάζονται από τα γεγονότα. Οι αντιδράσεις τους έχουν ποικίλες και διαφορετικές διακυμάνσεις, από δραματικές μέχρι κωμικές 

·        Ο προφορικός λόγος της αφήγησης είναι χειμαρρώδης και παρακολουθεί τις συναισθηματικές μεταβολές της Νίνας, εστιάζοντας με εξαιρετική παρατηρητικότητα στις πιο μικροσκοπικές λεπτομέρειες. Η αρετή αυτή αποτελεί το κορυφαίο επίτευγμα στο μυθιστόρημα του Κώστα Ταχτσή.

·        Η αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο από την βασική ηρωίδα του έργου, τη Νίνα, δίνει στο κείµενο µία αµεσότητα και μοιάζει σαν να πραγµατοποιεί κάποιος µία συνέντευξη µε ένα πραγµατικό άτοµο.

·        Οι εικόνες είναι τόσο ζωντανές και ρεαλιστικές, και μέρη, πρόσωπα, κοινωνικοπολιτικά γεγονότα περιγράφονται με τόση ακρίβεια και λεπτομέρεια που έχει κανείς την εντύπωση ότι ξετυλίγονται τώρα μπροστά στα μάτια του. Στην πραγματικότητα πρόκειται για συνεχές flash back (αναδρομή στο παρελθόν) που εκτυλίσσεται μέσα στη σκέψη της Νίνας.

·        Η κυρά Εκάβη, ο δεύτερος σημαντικός χαρακτήρας του έργου του Ταχτσή, είναι ο άνθρωπος με τον οποίο η Νίνα είχε αναπτύξει μια εξαιρετικά φιλική και μοναδική σχέση. Εκτός από φίλη της υπήρξε και πεθερά της αργότερα. Ήταν και οι δύο γυναίκες δυναμικές, γεμάτες ζωντάνια και πείσμα για να καταφέρουν να μην υποκύψουν στις δυσκολίες της ζωής.

·        Στο κείμενο ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί η ιδεολογική μεταστροφή του Αντώνη, συζύγου της Νίνας. Ο Αντώνης ήταν ο δεύτερος σύζυγος της Νίνας.

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ

• ·        Προσωπικές και συλλογικές αντιδράσεις μπροστά σε ένα σημαντικό συμβάν

• ·        Εκδήλωση του πατριωτικού αισθήματος.

• ·        Μεταφορά μέσω της γραπτής αφήγησης του προφορικού λόγου, μαρτυρία.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

1.     Μια ποικιλία αντιδράσεων χαρακτηρίζει τους ανθρώπους της οικογένειας της Νίνας και του περιβάλλοντός της με το άκουσμα του πολέμου. Μπορείτε να τις παρουσιάσετε βρίσκοντας ανάλογες φράσεις στο κείμενο;
2.     Σε αρκετά σημεία του κειμένου η Νίνα μας αποκαλύπτει τις «κρυφές σκέψεις» της για διάφορα θέματα. Αφού τις βρείτε, σκεφθείτε τι χαρακτήρα αποκτά το κείμενο με αυτό τον τρόπο;
3.     Ποια στοιχεία του μονολόγου της Νίνας συμβάλλουν στο να αποκτήσει το έργο του Ταχτσή έντονη θεατρικότητα; (το έργο μεταφέρθηκε πρόσφατα στο θέατρο και έχει διασκευαστεί για τηλεόραση και ραδιόφωνο)
4.     Βρείτε χιουμοριστικά στοιχεία στο κείμενο και εξηγήστε τι μπορεί να προσφέρει το χιούμορ σε μια τέτοια περίσταση; Βρείτε επίσης μια γελοιογραφία της εποχής εκείνης και αναλύστε το περιεχόμενό της.
5.     Ποια είναι η χρονική στιγμή της αφήγησης της Νίνας και από ποια σημεία του κειμένου το συμπεραίνουμε;
6.     Περιγράψτε ένα περιστατικό που ζήσατε κι εσείς και σας σημάδεψε ή που σας  περιέγραψε κάποιος άλλος.

ΠΗΓΗ : http://2gym-ko.dod.sch.gr

 (από την κ. Μαρίνα Μπέττα)