ΕΠΙΘΕΤΑ 3ης ΚΛΙΣΗΣ
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ :
- Ενρινόληκτα δικατάληκτα επίθετα σε –ων, -ον.
o
Έχουν την κλητική του ενικού όμοια με το αρχικό θέμα : ὦ ἐλεῆμον (θέμα : ἐλεημον-)
o
Στην ονομαστική ενικού του αρσενικού
και του θηλυκού είναι ακατάληκτα και
το βραχύ φωνήεν που βρίσκεται πριν από το χαρακτήρα το εκτείνουν σε μακρό : ο
- ω (ευδαιμον- ) = εὐδαίμων.
o Όσα είναι σύνθετα ανεβάζουν κανονικά τον τόνο στην κλητική
ενικού αρσενικού – θηλυκού και στην ονομαστική, αιτιατική και κλητική ουδετέρου
: ὦ εὔδαιμον, τό εὔδαιμον. Όχι
όμως πιο πάνω από την τελευταία συλλαβή του πρώτου συνθετικού : ὦ ὑψηλόφρον , τό ὑψηλόφρον.
- Σιγμόληκτα δικατάληκτα επίθετα σε –ης , -ης , -ες
o Η ενική ονομαστική του αρσενικού και
του θηλυκού σχηματίζεται χωρίς κατάληξη , με τροπή του βραχύχρονου φωνήεντος
ε (που βρίσκεται πριν από το χαρακτήρα)
σε η : ἀληθεσ
- = ἀληθής
o Η ενική κλητική του αρσενικού και του
θηλυκού και η ενική ονομαστική, αιτιατική και κλητική του ουδετέρου είναι
όμοιες με το θέμα : ὦ εὐσεβές , τό
εὐσεβές.
o
Τα υπερδισύλλαβα ανεβάζουν τον τόνο στην ενική κλητική του
αρσενικού και του θηλυκού και στην ονομαστική, αιτιατική και κλητική του
ουδετέρου : ὦ σύνηθες, τό σύνηθες.
- ΕΞΑΙΡΟΥΝΤΑΙ : όσα λήγουν σε -ώδης ( λ.χ. εὐώδης, δυσώδης), -ώλης (λ.χ. ἐξώλης [= εντελώς χαμένος], προώλης [= άξιος να χαθεί πριν από την ώρα του], πανώλης [= εντελώς χαμένος / που καταστρέφει τα πάντα]) και -ήρης (λ.χ. μονήρης [= μοναχικός], ξιφήρης [= που έχει ξίφος], ποδήρης [= που φτάνει έως τα πόδια]).
- Στη γενική πληθυντικού τονίζονται στην παραλήγουσα παρά τον κανόνα, κατ’ αναλογίαν προς τη γενική του ενικού : τῶν συνήθων, τῶν πλήρων, τῶν εὐώδων.
ΕΛΕΓΧΟΣ ΓΝΩΣΕΩΝ
Να σχηματίσετε ονοματικά σύνολα αντιστοιχίζοντας
τις λέξεις της Α’ στήλης με εκείνες της Β’ στήλης, σύμφωνα με το
παράδειγμα :
Α
|
Β
|
ΟΝΟΜΑΤΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ
|
πλήρης
|
(τά) πεδία
|
|
ἥμισυς
|
(τῶν) ἀνθέων
|
|
εὐρύς
|
(τῷ) μαθητῇ
|
|
γλυκύς
|
(τοῖς) ποτηρίοις
|
|
εὐώδης
|
(τῇ) ὥρᾳ
|
λ.
χ. τῇ ἡμισείᾳ
ὥρᾳ
|
ἀμελής
|
(τοῦ) καρποῦ
|
|
θῆλυς
|
(τοῦ) νεανίου
|
|
αὐθάδης
|
(τῇ) ἀλώπεκι
|
Να συμπληρώσετε τις επόμενες προτάσεις
με τον κατάλληλο τύπο των επιθέτων
που βρίσκονται στην παρένθεση :
-Πολλάκις οὐκ ἐσμέν ……………..(μνήμων)
τῶν ὑπό τῶν θεῶν παρεχομένων ἀγαθῶν.
-Νίκας τοῖς …………………(εὐσεβής) κατά
βαρβάρων δωρούμενος.
-Ὁ
τῶν Ἀθηναίων δῆμος ἐπίστευσε πολλάκις τοῖς ………………(ἄφρων) ῥήτορσι .
-Τό
σῶμα Κυρίου ὑπό τοῦ Πιλάτου παρεδόθη τῷ …………………(εὐσχήμων) Ἰωσήφ .
-Ὦ
…………….(ἄφρων) , πρός τί τοσαῦτα πλούτη
σωρεύεις ;
-Οἱ
πλεῖστοι τῶν πλουσίων θυμόν [= καρδιά] ……………………(ἐλεήμων) οὐκ ἔχουσι .
-
Ἀεί φύλαττε τό σῶμα ……………………….(ὑγιής) .
-
Κύριος ἦν ……………………………..(μεγαλοπρεπής)
βασιλείου .
Πηγή : http://www.e-selides.gr
(συντάκτης : εκπαιδευτικός ΛΑΚΩΝ)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου