ΟΤΑΝ Ο ΜΩΑΜΕΘ Β', Ο ΠΟΡΘΗΤΗΣ, ΜΑΘΑΙΝΕ ... ΕΛΛΗΝΙΚΑ !

Μαθητικό τετράδιο του Μωάμεθ Β'

Γράφει ο Γιάννης Γιγουρτσής,καθηγητής φιλόλογος της Μεγάλης του Γένους Σχολής.

 

Είναι γνωστή η πολυγλωσσία, η υψηλή παιδεία και τα πνευματικά και καλλιτεχνικά ενδιαφέροντα του Πορθητή της Κωνσταντινούπολης Μωάμεθ Β’. Ο ίδιος μιλούσε άπταιστα ελληνικά, αφού μεγάλωσε με Ελληνίδα (Ρωμιά) θετή μητέρα ( η δική του είχε πεθάνει νωρίς και τον μεγάλωσε μια άλλη από τις γυναίκες του πατέρα του Μουράτ Β’, την οποία ο ίδιος θεωρούσε μητέρα του)

Κάποια στιγμή χρειάστηκε να μάθει να διαβάζει και να γράφει. Η σελίδα αυτή είναι από το παιδικό μαθητικό του τετράδιο που φυλάσσεται στα κρατικά οθωμανικά αρχεία στην Κωνσταντινούπολη.

Ο Μωάμεθ Β’ ήταν αναμφισβήτητα μια ξεχωριστή, χαρισματική και πολυτάλαντη προσωπικότητα. Υπήρξε συγχρόνως μεγάλος στρατιωτικός, εμπνευσμένος πολιτικός και σημαντικός διανοούμενος.

Μια φωτισμένη, ξεχωριστή προσωπικότητα από αυτές που εμφανίζονται σπάνια στην ιστορία. Αξίζει να τον γνωρίσουμε καλύτερα. Άλλωστε ο κολοφώνας των επιτυχιών του, και ένα από τα σημαντικότερα ιστορικά γεγονότα των νεώτερων χρόνων που ήταν η κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης δεν έγινε ούτε τυχαία ούτε από έναν τυχαίο άνθρωπο.

Ακόμα και αν δεχτούμε πως “χάσαμε την Πόλη”, αξίζει να γνωρίζουμε πως την “χάσαμε” από έναν πραγματικά άξιο και ικανό άνθρωπο, έναν μεγάλο αντίπαλο.

Ο ίδιος ο Μωάμεθ, φρόντισε μετά την άλωση να καταστήσει την Κωνσταντινούπολη πρωτεύουσα του κράτους του, να την αναπτύξει και να την αναδείξει ως πρωτεύουσα μιας μεγάλης αυτοκρατορίας.

Χρησιμοποίησε για τον σκοπό αυτό και τους παλιούς της κατοίκους (όσους είχαν μείνει) και τους καινούργιους , ανάμεσά τους και πολλούς ακόμα Ρωμιούς που μετεγκατέστησε στην Πόλη από όλη την αυτοκρατορία.

Θα μπορούσα να παραπέμψω σε πολλές μελέτες ειδικών που έχουν μελετήσει την ξεχωριστή αυτή προσωπικότητα που μετέτρεψε το Οθωμανικό κράτος σε αυτοκρατορία , είχε την φιλοδοξία να γίνει συνεχιστής της βυζαντινής αυτοκρατορίας και χρησιμοποίησε όλους τους λαούς της για να χτίσει το κράτος του. Αλλά θα αναφερθώ στο κλασικό έργο, σημείο αναφοράς για τον Φατίχ, που έχει απαντήσει στα βασικά αυτά ζητήματα ήδη από το 1953.

Εννοώ την μνημειώδη μονογραφία του Φρατζ Μπαμπινγκερ:Ο Μωάμεθ ο Πορθητής και η εποχή του (Mehmed der Eroberer und seine Zeit, 1953 που μεταφράστηκε στα τουρκικά μόλις το 2002,, προφανώς όχι τυχαία.(Fatih Sultan Mehmed ve Zamanı),Oğlak Bilimsel Kitaplar, 2002
Κατά τα άλλα το Πατριαρχείο μας και κατά μείζονα λόγο η ρωμέικη κοινότητα της Κωνσταντινούπολης χρωστά την επιβίωση της και την διατήρηση της ακμής της για αιώνες σε μεγάλο βαθμό στις επιλογές του Μωάμεθ του Πορθητή, για την τύχη τους στα πρώτα κρίσιμα χρόνια μετά την άλωση.

Η ίδια η ελληνορθόδοξη κοινότητα της Πόλης σήμερα με τον πιο επίσημο τρόπο διαδηλώνει την σύνδεση της με τον Μωάμεθ τον Πορθητή.
Στην κεντρική είσοδο του Πατριαρχικού οίκου δεσπόζει το ψηφιδωτό με τον Μωάμεθ και τον Γεννάδιο.

  

Μωάμεθ Β' και Γεννάδιος

  

Το ότι ο Πορθητής είναι μια μεγάλη ιστορική προσωπικότητα (με τα συν και τα πλην της ασφαλώς), η οποια σφράγισε την εποχή του και την ιστορία της Πόλης και της αυτοκρατορίας είναι τόσο αυτονόητο για τους ιστορικούς όσο και το ότι ο Μέγας Κωνσταντίνος ίδρυσε την Κωνσταντινούπολη.

Η ελληνορθόδοξη κοινότητα της Πόλης και πρώτα από όλα η ηγεσία της, το Πατριαρχείο, έκανε πάρα πολύ καλά που προέβαλε και προβάλλει, για λόγους συμβολικούς και πολιτικούς, την ιστορική σχέση του Μωάμεθ του Πορθητή με το Πατριαρχείο και την Κοινότητα.

Το ίδιο κάνουμε και εμείς στην Μεγάλη Σχολή και γενικότερα η κοινότητά μας χρησιμοποιεί την σχέση αυτή για να δείξει την σύνδεσή της με το πρώιμο οθωμανικό και άρα και το βυζαντινό παρελθόν της Πόλης και για να ενισχύσει την εικόνα της νομιμοποίησης της παρουσίας της στην σύγχρονη μεταβαλλόμενη Τουρκία.

 

 ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ : http://constantinoupoli.com/%cf%8c%cf%84%ce%b1%ce%bd-%ce%bf-%ce%bc%cf%89%ce%ac%ce%bc%ce%b5%ce%b8-%ce%bc%ce%ac%ce%b8%ce%b1%ce%b9%ce%bd%ce%b5-%ce%b5%ce%bb%ce%bb%ce%b7%ce%bd%ce%b9%ce%ba%ce%ac/