Πέμπτη 24 Απριλίου 2014

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ (Ενότητα 1η)



Θεωρία και ασκήσεις από τη συνάδελφο Φωτεινή Θεοδούλου (Κύπρος)





ΕΝΟΤΗΤΑ 1



Α. ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ

Πρέπει να ξέρω      -   να αναγνωρίζω το υποκείμενο μέσα σε μια πρόταση. 

                                     (απαντά στην ερώτηση ΠΟΙΟΣ;)

-   να αναγνωρίζω τη μορφή του υποκειμένου.



Οι Μορφές του Υποκειμένου



Το υποκείμενο μπορεί να είναι:

1. ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ:  Ο Αντώνης διαβάζει καθημερινά. / Το θρανίο είναι πεντακάθαρο.

2. ΑΝΤΩΝΥΜΙΑ: Εμείς παρακολουθούμε θέατρο. / Αυτός βλέπει τηλεόραση. 

3. ΕΠΙΘΕΤΟ: Οι νέοι είναι τολμηροί. / Οι κακοί τιμωρούνται.

4. ΜΕΤΟΧΗ: Ο πεινασμένος καρβέλια ονειρεύεται.

5. ΠΡΟΤΑΣΗ (ΜΕ ΑΡΘΡΟ): Το ότι ήρθε αδιάβαστος, με εξέπληξε!

6. ΠΡΟΤΑΣΗ (ΧΩΡΙΣ ΑΡΘΡΟ): Απαγορεύεται να τρώμε στην τάξη/Είναι καλό να  κάνετε επανάληψη για τις εξετάσεις!!!





ΑΣΚΗΣΗ:



Σάββατο 19 Απριλίου 2014

ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ !







«Ακου τα σήμαντρα
των εξοχικών εκκλησιών.
Φτάνουν από πολύ μακριά
από πολύ βαθιά.
Απ’ τα χείλη των παιδιών
απ’ την άγνοια των χελιδονιών
απ’ τις άσπρες αυλές της Κυριακής
απ’ τ’ αγιοκλήματα και τους περιστεριώνες
των ταπεινών σπιτιών.
Ακου τα σήμαντρα
των εαρινών εκκλησιών.
Είναι οι εκκλησίες
που δε γνώρισαν τη σταύρωση
και την ανάσταση.
Γνώρισαν μόνο τις εικόνες
του Δωδεκαετούς
που ‘χε μια μάνα τρυφερή
που τον περίμενε τα βράδια στο κατώφλι
έναν πατέρα ειρηνικό που ευώδιαζε χωράφι
που ‘χε στα μάτια του το μήνυμα
της επερχόμενης Μαγδαληνής.
Χριστέ μου
τι θα ‘τανε η πορεία σου
δίχως τη σμύρνα και το νάρδο
στα σκονισμένα πόδια σου;».



Καλό Πάσχα και Χρόνια Πολλά
με ποίηση 

ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ: «Εαρινή Συμφωνία»

Τετάρτη 9 Απριλίου 2014

"Ο ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΚΥΡΙΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΜΕΤΕΜΦΥΛΙΑΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ (1944-1963) Ο ΚΥΠΡΙΑΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ (1955-1960) " - (ΙΣΤΟΡΙΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ)




       
  ΕΝΟΤΗΤΑ  54.
     

                                             Η εμφύλια σύγκρουση (1944 – 1949)

         Κύρια αιτία : οι αντίθετες απόψεις που υπήρχαν στην ελληνική κοινωνία και ηγεσία για το   πολιτικό μέλλον της Ελλάδας. (Η Ελλάδα ανήκει στη βρετανική σφαίρα επιρροής).

      Μετά την απελευθέρωση : η κυβέρνηση αποφασίζει τον αφοπλισμό μόνο του ΕΛΑΣ → το ΕΑΜ  διοργανώνει συλλαλητήριο διαμαρτυρίας στην Αθήνα (Δεκέμβρης 1944)

Οι συγκεντρωμένοι δέχονται πυρά, υπάρχουν νεκροί και τραυματίες → ξεκινούν μάχες σε όλη την Αθήνα ανάμεσα στον ΕΛΑΣ και τις κυβερνητικές δυνάμεις, που υποστηρίζονται από το βρετανικό στρατό.

Οι συγκρούσεις αυτές (Δεκεμβριανά ή μάχη της Αθήνας) κράτησαν 1 μήνα και έληξαν με ήττα του ΕΑΜ . Αυτή ήταν η α’ φάση του εμφυλίου.
       Συμφωνία της Βάρκιζας (Φλεβάρης 1945) : ανάμεσα στην κυβέρνηση και το ΕΑΜ.
       Όροι : - αμνηστία για ορισμένα αδικήματα κατά τα Δεκεμβριανά
           - διάλυση του ΕΛΑΣ, νέος εθνικός στρατός
           - διασφάλιση ελευθεριών όλων των πολιτών
           - δημοψήφισμα για την επιστροφή ή όχι του βασιλιά
           - απομάκρυνση όσων συνεργάστηκαν με το Μεταξά και  τους κατακτητές.

       Η  συμφωνία της Βάρκιζας δεν έφερε ειρήνευση, δεν εφαρμόστηκαν βασικοί όροι της.

Αποτέλεσμα : διώξεις αριστερών πολιτών με την ανοχή ή και την ενθάρρυνση της    κυβέρνησης.

Αποχή του ΚΚΕ από τις εκλογές του 1946 → νίκη των φιλοβασιλικών → επιθέσεις κομμουνιστών σε αστυνομικά τμήματα στο Λιτόχωρο Πιερίας → έναυσμα Εμφυλίου

Νόθο δημοψήφισμα  → επιστροφή του βασιλιά στην Ελλάδα → Συγκρότηση του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ) από ένοπλες αριστερές ομάδες.

Η Ελλάδα περνά στη σφαίρα επιρροής των ΗΠΑ (δόγμα Τρούμαν)

Δημιουργία στρατοπέδων συγκέντρωσης (Μακρόνησος) για τους αριστερούς πολίτες.

Λήξη του Εμφύλιου (1949) : ήττα των αριστερών του ΔΣΕ από τον εθνικό στρατό υπό τον Αλ. Παπάγο

Αποτελέσματα Εμφύλιου : - 50.000 νεκροί
-    80.000 πολιτικοί πρόσφυγες στις   χώρες της Α.  Ευρώπης
-    700.000 υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους
-    Τεράστιες υλικές ζημιές
-    Βαθύ χάσμα ανάμεσα στους Έλληνες




o             Τα κύρια προβλήματα της μετεμφυλιακής Ελλάδας (1949-1963)


Πολίτευμα :  βασιλευόμενη κοινοβουλευτική δημοκρατία, όμως : οι αριστεροί → φυλακές, στρατόπεδα συγκέντρωσης, εκτελέσεις (εκτέλεση Ν. Μπελογιάννη), «δηλώσεις νομιμοφροσύνης» → η λειτουργία του πολιτεύματος είναι προβληματική.
Στηρίγματα του καθεστώτος : ΗΠΑ (εγκατάσταση στρατιωτικών βάσεων), μοναρχία (ανάμιξη στην πολιτική ζωή), παρακράτος (επιθέσεις στους πολιτικούς αντιπάλους).

Κυβέρνηση Πλαστήρα (1952) : μέτρα ειρήνευσης.

Πολιτικοί  σχηματισμοί : - Διαδοχικές κυβερνήσεις Αλ. Παπάγου και Κων. Καραμανλή.
                                           -Ένωσις Κέντρου : Γ. Παπανδρέου
                                           -Ε.Δ.Α. : το μεγαλύτερο νόμιμο κόμμα της Αριστεράς
                                           - Κ.Κ.Ε. : εκτός νόμου


Κοινωνικοί αγώνες :  διαδηλώσεις για κοινωνικές ελευθερίες, βελτίωση βιοτικού επιπέδου, αύξηση δαπανών για την παιδεία. → όξυνση πολιτικού κλίματοςδολοφονία του Γ. Λαμπράκη (βουλευτή της Ε.Δ.Α.).

Οικονομία - κοινωνία  :  υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης, έργα υποδομής, ξένες επενδύσεις, εσωτερική και εξωτερική μετανάστευση, άναρχη ανάπτυξη Αθήνας, ένωση Δωδεκανήσων, έναρξη διαπραγματεύσεων για είσοδο στην Ε.Ο.Κ. (Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα)



o             Ο κυπριακός αγώνας  (1955-1960)

1955 : έναρξη ένοπλου αγώνα στην Κύπρο για την ανεξαρτησία της από τους Άγγλους → συλλήψεις, απαγχονισμοί (Μ. Καραολής κ. ά.) → μαζικές διαδηλώσεις στην Αθήνα 

1959 : συνθήκες της Ζυρίχης  και Λονδίνου : η Κύπρος ανεξάρτητη με εγγυήτριες δυνάμεις την Ελλάδα, Τουρκία και Αγγλία
1960 : ιδρύεται η Κυπριακή Δημοκρατία με πρώτο πρόεδρο τον αρχιεπίσκοπο Μακάριο.







Τετάρτη 2 Απριλίου 2014

"ΚΑΤΟΧΗ, ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ" - (ΙΣΤΟΡΙΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ)



ΕΝΟΤΗΤΑ  48.


Η  Κατοχή

3 ζώνες κατοχής :  γερμανική, βουλγαρική, ιταλική, ανάλογα με τα συμφέροντα των κατακτητών

Κυβέρνηση : διορίστηκαν ως μέλη της συνεργάτες των Γερμανών (δωσίλογοι) με επικεφαλής τον Τσολάκογλου .
Επιβλήθηκαν μέτρα καταστολής (λογοκρισία, συλλήψεις, βασανιστήρια, εκτελέσεις) και δεσμεύτηκαν οι οικονομικοί πόροι της Ελλάδας → έλλειψη τροφίμων → μαύρη αγορά → πείνα

Η  Αντίσταση
   Υποστολή της γερμανικής σημαίας από την Ακρόπολη (Μ. Γλέζος, Λ.    Σάντας)
    Φθινόπωρο 1941 : δημιουργούνται αντιστασιακές οργανώσεις :

1.   Ε.Α.Μ. (Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο): ιδρύθηκε από το Κ.Κ.Ε. και ήταν η μεγαλύτερη οργάνωση με ένοπλο τμήμα τον ΕΛΑΣ με αρχηγό τον Άρη Βελουχιώτη.
2.      Ε.Δ.Ε.Σ. (Εθνικός Δημοκρατικός Ελληνικός Σύνδεσμος) : αρχηγός ο Ναπολέοντας Ζέρβας
3.      Ε.Κ.Κ.Α. (Εθνική και Κοινωνική Απελευθέρωση) : αρχηγός ο Δημήτρης Ψαρρός


   Νοέμβρης 1942 :   ΕΛΑΣ, ΕΔΕΣ και Βρετανοί στρατιώτες ανατίναξαν τη γέφυρα του  
 Γοργοπόταμου, αποκόπτοντας τον ανεφοδιασμό του γερμανικού στρατού στην  Αφρική.

        Αντίσταση στις πόλεις : απεργίες, συλλαλητήρια, οργάνωση συσσιτίων
        Συμμετοχή στην αντίσταση πολλών γυναικών.

Αντίδραση των κατακτητών : μαζικές εκτελέσεις, πυρπολήσεις χωριών, μπλόκα, συνεργασία με τα τάγματα ασφαλείας.

«Ελεύθερη Ελλάδα» : ήταν οι περιοχές της Ελλάδας που χάρη στην Αντίσταση δεν ελέγχονταν από τους κατακτητές. Εδώ οργανώθηκαν λαϊκές επιτροπές για την εκπαίδευση, την κοινωνική πρόνοια, τον πολιτισμό. Διοικούνταν από την ΠΕΕΑ ή Κυβέρνηση του βουνού, η οποία διενήργησε και εκλογές για την ανάδειξη ενός Εθνικού Συμβουλίου.

Η  Απελευθέρωση

20 Μαΐου 1944:  υπογράφηκε η συμφωνία του Λιβάνου από όλες τις ελληνικές πολιτικές και αντιστασιακές δυνάμεις και την κυβέρνηση του Καΐρου για το σχηματισμό κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας.

ΟΙ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ (ΠΑΡΑΘΕΜΑΤΑ) ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ




ΠΑΡΑΘΕΜΑΤΑ  Ή  ΠΗΓΕΣ

            ΤΙ ΕΙΝΑΙ ; Τα παραθέματα ή πηγές είναι συνήθως κείμενα (ή εικόνες, χάρτες, σχεδιαγράμματα κτλ.) που μας δίνουν πληροφορίες για τα γεγονότα που παρουσιάζονται στην ενότητα του βιβλίου μας. Γράφτηκαν ή από ανθρώπους που έζησαν από κοντά τα γεγονότα ή από παλαιότερους και σημερινούς ιστορικούς. 

                              ΓΙΑΤΙ ΤΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕ ; Μας βοηθούν να καταλάβουμε καλύτερα τα ιστορικά γεγονότα , γιατί συμπληρώνουν όσα αναφέρει το βιβλίο μας. Επίσης μελετώντας τα, μπορούμε να απαντήσουμε σε  ερωτήσεις σχετικές με το μάθημά μας.

 ΠΩΣ ΔΟΥΛΕΥΟΥΜΕ ΜΕ ΤΑ ΠΑΡΑΘΕΜΑΤΑ ;

  Ο σκοπός μας είναι : να βρούμε τις πληροφορίες που μας δίνουν, να τις συγκεντρώσουμε και να         καταλήξουμε σε κάποια συμπεράσματα, όχι απλά να αντιγράψουμε ό, τι λένε.

Ακολουθούμε τα εξής βήματα :
   1.      Διαβάζουμε προσεχτικά το παράθεμα, για να καταλάβουμε το περιεχόμενό του.
   2.       Υπογραμμίζουμε πάνω στο παράθεμα τις πληροφορίες που είναι σημαντικές και όχι τις λεπτομέρειες.
   3.      Γράφουμε την απάντησή μας σε μια παράγραφο. Ξεκινάμε κάνοντας μια θεματική πρόταση, όπου αναφέρουμε το κεντρικό θέμα του παραθέματός μας. Ακολουθεί η απάντηση στα ερωτήματα που πρέπει να απαντήσουμε. Εδώ προσπαθούμε να συνδέσουμε όσα στοιχεία έχουμε από το παράθεμα με όσα αναφέρει η ενότητα του βιβλίου μας. Αν θέλουμε, η απάντησή μας ολοκληρώνεται με μια πρόταση - κατακλείδα, όπου μπορούμε να καταλήξουμε σε κάποια συμπεράσματα σχετικά με το θέμα μας.


ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ :


1. Η ΑΝΑΜΝΗΣΗ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ (ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ) ΤΩΝ ΚΡΗΤΩΝ σελ. 23

Ο Μίνωας είναι το αρχαιότερο από την παράδοση πρόσωπο που απέκτησε στόλο και κατόρθωσε να κυριαρχήσει στο μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής θάλασσας( δηλαδή στο Αιγαίο). Επέβαλε την κυριαρχία του στις Κυκλάδες και εγκατέστησε στις περισσότερες τις πρώτες αποικίες.
Θουκυδίδης Α,4


α.  Πώς φαίνεται από την πηγή μας ότι οι Μινωίτες κυριαρχούσαν στο Αιγαίο ;

β. Με ποιες περιοχές είχαν εμπορικές σχέσεις οι Μινωίτες και τι προϊόντα πουλούσαν και αγόραζαν ;


Απάντηση :
Το παράθεμά μας έχει ως θέμα την κυριαρχία των Μινωιτών στο Αιγαίο.  Αναφέρει το βασιλιά Μίνωα που είχε αποκτήσει σημαντικό στόλο. Γνωρίζουμε άλλωστε ότι οι κάτοικοι της Κρήτης ασχολούνταν με τη ναυτιλία και με τα καράβια τους έφταναν ως τις Κυκλάδες και την Αίγυπτο. Όταν οι οικισμοί των Κυκλάδων καταστράφηκαν από σεισμό,  οι κάτοικοί τους υποτάχτηκαν στους Μινωίτες. Μάλιστα το παράθεμά μας αναφέρει ότι οι Κρητικοί δημιούργησαν αποικίες , δηλαδή νέες κοινότητες, σε πολλά νησιά των Κυκλάδων. Τα προϊόντα που πουλούσαν ήταν λάδι, κρασί και αγγεία και αγόραζαν μέταλλα.




2. ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ σελ. 40

Λοιπόν εκείνο τον καιρό η ελληνική φυλή που, στις πιο πολλές περιοχές, γειτόνευε με τους Φοίνικες ήταν οι Ίωνες. Αυτοί πήραν ως μαθητές τα γράμματα από τους Φοίνικες, κι αφού άλλαζαν ελαφριά τη μορφή τους, τα χρησιμοποιούσαν, και χρησιμοποιώντας τα, τους έδωσαν όνομα. Κι όπως το’ θελε  και το δίκιο, μια και τα είχαν φέρει στην Ελλάδα οι Φοίνικες, τους έδωσαν την ονομασία «φοινικήια».

Ηρόδοτος Ιστορία, Ε, 58



α.  Από ποιο λαό πήραν οι Έλληνες το αλφάβητό τους  και πώς το  χρησιμοποίησαν ;
β. Τι αποτέλεσμα είχε το γεγονός αυτό για τους ανθρώπους της εποχής και τον πολιτισμό τους ;


    Απάντηση :
Το παράθεμά μας αναφέρεται στη δημιουργία του ελληνικού αλφάβητου. Οι Έλληνες και συγκεκριμένα οι Ίωνες ήταν γείτονες με τους Φοίνικες. Αυτοί είχαν δημιουργήσει ένα αλφάβητο, που είχε πολλά  σύμφωνα. Οι Ίωνες πήραν το αλφάβητο αυτό και το άλλαξαν, προσθέτοντας φωνήεντα. Τα γράμματα αυτά λοιπόν ονομάστηκαν «φοινικήια», επειδή προέρχονταν από τους Φοίνικες. Η δημιουργία του αλφαβήτου ήταν πολύ σημαντική για τους ανθρώπους της εποχής εκείνης. Χρησιμοποιώντας το, περισσότεροι άνθρωποι μπορούσαν να διαβάζουν και να γράφουν, δηλαδή να μορφώνονται.


"Η ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ ΤΗΣ ΘΗΒΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ" - (ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ)




        Θήβα :   τον 4ο αι. δύο δημοκρατικοί ηγέτες, ο Πελοπίδας και ο Επαμεινώνδας, οδηγούν τη Θήβα στη μεγαλύτερη δύναμή της, ως αντίπαλο της Σπάρτης.


            Πελοπίδας : ως αρχηγός των δημοκρατικών Θηβαίων δημιουργεί έναν αξιόμαχο στρατό με κύριο πυρήνα ένα σώμα από 300 άνδρες, τον Ιερό Λόχο. Οι άνδρες του Ιερού Λόχου συνδέονται μεταξύ τους με στενή φιλία και είναι πρόθυμοι να δώσουν τη ζωή τους για  τη Θήβα. Δίπλα στον Πελοπίδα βρίσκεται ο νεαρός στρατηγός Επαμεινώνδας.


Μάχες Θηβαίων – Σπαρτιατών


1. Μάχη στα Λεύκτρα: ο σπαρτιατικός στρατός υπό το βασιλιά Κλεόμβροτο συντρίβεται
        (371 π.Χ.)         από τους Θηβαίους που εφαρμόζουν το στρατηγικό σχέδιο της  λοξής    φάλαγγας.

2. Μάχη στη Μαντίνεια : οι Θηβαίοι εκστρατεύουν  στην Πελοπόννησο και απειλούν  
       (362 π.Χ.)           τη Σπάρτη. Στη μάχη όμως σκοτώνεται ο Επαμεινώνδας.
                                        Ο  Πελοπίδας είχε σκοτωθεί νωρίτερα σε μια μάχη στη Θεσσαλία.
                                         

Αποτελέσματα :

1.    Μετά το θάνατο του Πελοπίδα και του Επαμεινώνδα η Θήβα παύει να κυριαρχεί στα ελληνικά πράγματα.
2. Γενικά στην Ελλάδα επικρατεί «ακρισία», δηλαδή σύμφωνα με τον Ξενοφώντα πραγματικό χάος.
3. Καμία ελληνική πόλη, ούτε η Αθήνα, ούτε η Σπάρτη, ούτε η Θήβα δε μπορεί να διεκδικήσει την ηγεμονία στην Ελλάδα.
4.    Έχει φτάσει η στιγμή για τη Μακεδονία να αναλάβει αυτό το ρόλο.